Study Juction

Free Notes & Articles In Hindi
  • This is default featured slide 1 title

    Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.This theme is Bloggerized by NewBloggerThemes.com.

  • This is default featured slide 2 title

    Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.This theme is Bloggerized by NewBloggerThemes.com.

  • This is default featured slide 3 title

    Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.This theme is Bloggerized by NewBloggerThemes.com.

  • This is default featured slide 4 title

    Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.This theme is Bloggerized by NewBloggerThemes.com.

  • This is default featured slide 5 title

    Go to Blogger edit html and find these sentences.Now replace these sentences with your own descriptions.This theme is Bloggerized by NewBloggerThemes.com.

рднाрд░рдд рдоें рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рддрдеा рдл्рд░ांрд╕ीрд╕िрдпों рдХा рдЖрдЧрдорди

рднाрд░рдд рдоें рдпूрд░ोрдкीрдп рдЖрдЧрдорди 

рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХा рднाрд░рдд рдЖрдЧрдорди - рдм्рд░िрдЯेрди рдХे рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХो рднी рднाрд░рдд рдХे рд╕ाрде рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХрд░рдиे рдХी рддीрд╡्рд░ рдЗрдЪ्рдЫा рдеी. рдЗрд╕ рд╣ेрддु 31 рджिрд╕ंрдмрд░ 1600 рдИрд╕рд╡ी рдХो рдЗंрдЧ्рд▓ैंрдб рдХे 100 рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдиे рд▓ंрджрди рдоें рдИрд╕्рдЯ рдЗंрдбिрдпा рдХंрдкрдиी рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी. рдЗंрдЧ्рд▓ैंрдб рдХी рдорд╣ाрд░ाрдиी рдПрд▓िрдЬाрдмेрде рдиे 15 рд╡рд░्рд╖ों рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕ рдХंрдкрдиी рдХो рдкूрд░्рд╡ी рджेрд╢ों рдХे рд╕ाрде рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдПрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ рдк्рд░рджाрди рдХрд░ рджिрдпा. 1608 рдИрд╕्рд╡ी рдоें рд╣ॉрдХिंрд╕ рдЬрд╣ांрдЧीрд░ рдХे рджрд░рдмाрд░ рдоें рдЖрдпा рдЬрд╣ांрдЧीрд░ рдиे рдЙрд╕े рд╕ूрд░рдд рдоें рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рдлैрдХ्рдЯ्рд░ी рдЦोрд▓рдиे рдХी рдЕрдиुрдорддि рджे рджी. 1615 рдИрд╕рд╡ी рдоें рдЯॉрдорд╕ рд░ो рдоुрдЧрд▓ рджрд░рдмाрд░ рдоें рдЖрдпा рдЗрд╕рдХे рдк्рд░рдпाрд╕ों рд╕े рд╕ूрд░рдд, рдЖрдЧрд░ा, рдЕрд╣рдорджाрдмाрдж рдФрд░ рднाрдбोंрдЪ рдоें рдХोрдаिрдпां (рдлैрдХ्рдЯ्рд░ी)  рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд╣ुрдП. 1617 рдИрд╕्рд╡ी рдоें рдорд╕рд▓ीрдкрдЯ्рдЯрдирдо рдоैं рдлैрдХ्рдЯ्рд░ी рдХाрдпрдо рдХी рдЧрдпी. 1640 рдоें рдл्рд░ांрд╕िрд╕ рдиे рдЪंрдж्рд░рдЧिрд░ी рдХे рд░ाрдЬा рд╕े рдкूрд░्рд╡ी рд╕рдоुрдж्рд░ рддрдЯ рдкрд░ рднूрдоि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рдордж्рд░ाрд╕ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी. рдЗрд╕ рдХोрдаी рдХा рдиाрдо рдлोрд░्рдЯ рд╕ेंрдЯ рдЬॉрд░्рдЬ рд░рдЦा рдЧрдпा рдпрд╣ рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕рдмрд╕े рдорд╢рд╣ूрд░ рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рдХेंрдж्рд░ рдмрди рдЧрдпा. 


1650 рдИ. рдоें рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХो рдмंрдЧाрд▓ рдоें рднी рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдиुрдорддि рдоिрд▓ рдЧрдИ. рдмंрдЧाрд▓ рдоें рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рд╡्рдпाрдкाрд░ рдИрд╕्рдЯ рдЗंрдбिрдпा рдХंрдкрдиी рдХो рдЕрдкрдиे рджेрд╢ рдХी рд╕рд░рдХाрд░ рд╕े рднी рд╕рдордп-рд╕рдордп рдкрд░ рд╡ांрдЫिрдд рд╕рд╣рдпोрдЧ рдоिрд▓рддा рд░рд╣ा. рдХोрд▓рдХाрддा, рдЪेрди्рдирдИ рддрдеा рдоुंрдмрдИ рдХंрдкрдиी рдХे рддीрди рдк्рд░рдоुрдЦ рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рдХेंрдж्рд░ рд╣ो рдЧрдП.

рднाрд░рдд рдоें рдл्рд░ांрд╕ीрд╕िрдпों рдХा рдЖрдЧрдорди - рднाрд░рдд рдоें рдл्рд░ांрд╕ीрд╕ी рд╡्рдпाрдкाрд░ी рд╕рдмрд╕े рдмाрдж рдоें рдЖрдП. рд╕рди 1664 рдоें рдл्рд░ांрд╕ीрд╕ी рдИрд╕्рдЯ рдЗंрдбिрдпा рдХंрдкрдиी рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдЧрдИ. 1669 рдл्рд░ांрд╕ीрд╕िрдпों рдиे рд╕ूрд░рдд рдоें рдЕрдкрдиी рдкрд╣рд▓ी рдлैрдХ्рдЯ्рд░ी рд╕्рдеाрдкिрдд рдХी. рдЙрди्рд╣ोंрдиे рднाрд░рдд рдХे рдкूрд░्рд╡ी рд╕рдоुрдж्рд░ рддрдЯ рдкрд░ рддंрдЬोрд░ рдХे рд╢ाрд╕рдХ рд╕े рдордж्рд░ाрд╕ (рдЪेрди्рдирдИ) рдХे рдиिрдХрдЯ рдПрдХ рд╕ाрдзाрд░рдг рд╕ा рдЧांрд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा. рдпрд╣ी рдкрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдкांрдбिрдЪेрд░ी рдХी рдиींрд╡ рдбाрд▓ी рднाрд░рдд рдоें рдл्рд░ांрд╕ीрд╕ी рдмрд╕्рддिрдпों рдХा рд╕ंрд╕्рдеाрдкрдХ рдл्рд░ाрди्рдХोрдИ рдоाрд░्рдЯिрди рдеा. 1693 рдИрд╕рд╡ी рдоें рдбрдЪों рдиे рдкांрдбिрдЪेрд░ी рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा рдкрд░ 1697 рдИрд╕्рд╡ी рдоें рдпрд╣ рдкुрдиः рдл्рд░ांрд╕ीрд╕िрдпों рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдоें рдЖ рдЧрдпा.
Share:

рднाрд░рдд рдоें рдпूрд░ोрдкिрдпों рдХा рдЖрдЧрдорди - рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ी рддрдеा рдбрдЪो рдХा рдЖрдЧрдорди

рднाрд░рдд рдоें рдпूрд░ोрдкिрдпों рдХा рдЖрдЧрдорди

рдкुрд░्рддрдЧाрд▓िрдпों рдХा рднाрд░рдд рдоें рдЖрдЧрдорди

рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ рдХे рд╡ाрд╕्рдХोрдбिрдЧाрдоा рдиे 1498 рдИрд╕्рд╡ी рдоें рдпूрд░ोрдк рд╕े рднाрд░рдд рдХा рдПрдХ рдирдпा рдФрд░ рд╕рдоुрдж्рд░ी рд░ाрд╕्рддा рдвूंрдв рдиिрдХाрд▓ा, рд╡рд╣ рдЖрд╢ा рдЕंрддрд░ीрдк (рдХेрдХ рдСрдл рдЧुрдб рд╣ोрдк) рд╣ोрддा рд╣ुрдЖ 17 рдордИ 1498  рдИрд╕рд╡ी рдХो рднाрд░рдд рдХे рдкрд╢्рдЪिрдоी рддрдЯ рдкрд░ рд╕्рдеिрдд рдХाрд▓ीрдХрдЯ рдкрд╣ुंрдЪा. рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рднाрд░рдд рдоें рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ी рдкрд╣ुंрдЪे. рдХेрдмैрд░рд▓ рдиे рдХाрд▓ीрдХрдЯ рддрдеा рдХोрдЪीрди рдоें рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ी рдХाрд░рдЦाрдиे рдЦोрд▓ें. 1502 рдИрд╕рд╡ी рдоें рд╡ाрд╕्рдХोрдбिрдЧाрдоा рдкुрдиः рднाрд░рдд рдЖрдпा рдФрд░ рдХрди्рдиाрди्рдиौрд░ рдоें  рдПрдХ рдХाрд░рдЦाрдиे рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी.

1505 рдИрд╕рд╡ी рдоें рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ी рдкрд╢्рдЪिрдоी рддрдЯ рдкрд░ рдкрд╣ुंрдЪ рдЧрдП рд╕рдоुрдж्рд░ी рдоाрд░्рдЧ рдкрд░ рдкुрд░्рддрдЧाрд▓िрдпों рдХा рдкूрд░्рдг рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ो рдЧрдпा рдл्рд░ांрд╕िрд╕рдХो рдЖрд▓рдоिрдбा рднाрд░рдд рдоें рдкрд╣рд▓ा рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ी рдЧрд╡рд░्рдирд░ рдеा, рд╡рд╣ 1505 рд╕े 1509 рдИрд╕्рд╡ी рддрдХ рднाрд░рдд рдоें рд░рд╣ा 1509 рдоें рдЙрд╕рдХी рд╣рдд्рдпा рдХрд░ рджी рдЧрдИ рдл्рд░ांрд╕िрд╕्рдХो рдЕрд▓्рдоीрдбा рдХा рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ी рдЕрд▓्рдлांрд╕ो рдбी рдЕрд▓рдмुрдХрдХрд░्рдХ рдеा 1509 рдоें рд╡рд╣ рднाрд░рдд рдХा рдЧрд╡рд░्рдирд░ рдиिрдпुрдХ्рдд рдХिрдпा рдЧрдпा. 1509 рд╕े 1515 рдИрд╕рд╡ी рддрдХ рд░рд╣ा. 



рдЗрд╕ рджौрд░ाрди рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ी рд╢рдХ्рддि рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╣ुрдЖ рдЙрд╕рдиे 1510 рдИрд╕्рд╡ी рдоें рдЧोрд╡ा рдмंрджрд░рдЧाрд╣ рдкрд░ рдХрдм्рдЬा рдХрд░ рд▓िрдпा рдФрд░ рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ी рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी рдмрдиाрдпा. 1515 рдИрд╕рд╡ी рдоें рдЕрд▓рдмुрдХрдХрд░्рдХ рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдИ. рдЙрд╕рдХे рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░िрдпों рдиे рднी рдЙрд╕рдХी рдиीрддि рдХा рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХिрдпा рдФрд░ рдзीрд░े-рдзीрд░े рдоाрд▓ाрдмाрд░ рдХे рдкрд╢्рдЪिрдоी рддрдЯ рдЧोрд╡ा, рджрдорди-рджीрд╡, рд╕рд▓рдХोрдЯ рдФрд░ рдмेрд╕िрди рдкрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрдм्рдЬा рдХрд░ рд▓िрдпा.

рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ी рднाрд░рдд рдоें рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рдеे рдкрд░ рд╕рдлрд▓рддा рдирд╣ीं рдоिрд▓ी рдЕंрдд рдоें рдЙрди्рд╣ें рдкाрд╕ рдЧोрд╡ा рдФрд░ рджрдордирджीрдк рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдХुрдЫ рдирд╣ीं рд░рд╣ा рдЬрд╣ां рд╡े 1962 рддрдХ рд░рд╣े.

рдбрдЪों рдХा рдЖрдЧрдорди - рдкुрд░्рддрдЧाрд▓िрдпों рдХे рдмाрдж рд╣ॉрд▓ेंрдб рдиिрд╡ाрд╕ी рдбрдЪ рднाрд░рдд рдЖрдП 1602 рдИрд╕рд╡ी рдоें рдпूрдиाрдЗрдЯेрдб рдбрдЪ рдИрд╕्рдЯ рдЗंрдбिрдпा рдХंрдкрдиी рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдЙрдирдХी рд░ुрдЪि рд╡िрд╢ेрд╖рддा: рдкूрд░्рд╡ी рджेрд╢ों рдХे рдорд╕ाрд▓ों рдХे рд╡्рдпाрдкाрд░ рдоें рдеी рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдмंрдЧाрд▓ рдмिрд╣ाрд░ рддрдеा рдЙрдб़ीрд╕ा рдоें рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рдХोрдаीрдпां (рдлैрдХ्рдЯ्рд░ी ) рдЦोрд▓ी. рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХोрдаिрдпां рдорд╕рд▓ीрдкрдЯ्рдЯрдирдо, рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢, рдкुрд▓िрдХрдЯ, рд╕ूрд░рдд, рдЪिрдирд╕ुрд░ा, рдХाрд╕िрдо рдмाрдЬ़ाрд░, рдмрдб़ा рдирдЧрд░, рдкрдЯрдиा, рдмाрд▓ाрд╕ोрд░, рдиाрдЧрдкрдЯ्рдЯрдирдо, рдЕрд╣рдорджाрдмाрдж , рдЖрдЧрд░ा рдФрд░ рдХोрдЪीрди рдоें рдЦुрд▓ी рдкрд░ рдзीрд░े-рдзीрд░े рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдиे рдЙрдирдХे рдЕрдзिрдХृрдд рдк्рд░рджेрд╢ों рдкрд░ рдЕрдкрдиा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा рдФрд░ 1759 рдИрд╕्рд╡ी рддрдХ рдбрдЪो рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпा.




Share:

рдЬॉрд░्рдбрди рдХे рд╢ाрд╣ рдХी рднाрд░рдд рдпाрдд्рд░ा рдкрд░ рд╣ुрдП 12 рд╕рдордЭौрддे

рдЬॉрд░्рдбрди рдХे рд╢ाрд╣ рдХी рднाрд░рдд рдпाрдд्рд░ा рдкрд░ рд╣ुрдП 12 рд╕рдордЭौрддे

рдЬॉрд░्рдбрди рдХे рд╢ाрд╣ рдЕрдм्рджुрд▓्рд▓ा рдж्рд╡िрддीрдп рдХी рднाрд░рдд рдХी рд░ाрдЬрдХीрдп рдпाрдд्рд░ा рдХे рдЕंрддिрдо рджिрди 1 рдоाрд░्рдЪ 2018 рдХो рджोрдиों рджेрд╢ों рдХे рдмीрдЪ рд╕ाрдорд░िрдХ, рд░рдгрдиीрддिрдХ рдФрд░ рд╡्рдпाрд╡рд╕ाрдпिрдХ рд╕ंрдмंрдзों рдХो рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиे рд╣ेрддु 12 рд╕рдордЭौрддे рдХिрдП рдЧрдП -





рд╕рд╣рдорддि рдЬ्рдЮाрдкрдиों рд╕рдордЭौрддों рдХी рд╕ूрдЪी рдиिрдо्рди рд╣ै 

(1) рд░рдХ्рд╖ा рд╕рд╣рдпोрдЧ рдкрд░ рд╕рд╣рдорддि - рдЬ्рдЮाрдкрди 

(2) рдХूрдЯрдиीрддिрдХ рдФрд░ рд╕рд░рдХाрд░ी рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ рдзाрд░рдХों рдХे рд▓िрдП рд╡ीрдЬा рдЫूрдЯ 

(3) рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рдЖрджाрди-рдк्рд░рджाрди рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо 

(4) рдоाрдирд╡ рд╢рдХ्рддि рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╕рдордЭौрддा 

(5) рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдПрд╡ं рдФрд╖рдзि рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣рдорддि рдЬ्рдЮाрдкрди 

(6) рдЬॉрд░्рдбрди рдоें рдЕрдЧрд▓ी рдкीрдв़ी рдХे рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯрддा рдХेंрдж्рд░ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣рдорддि рдЬ्рдЮाрдкрди 

(7) рд░ॉрдХ рдлॉрд╕्рдлेрдЯ рддрдеा рдЙрд░्рд╡рд░рдХ/рдПрдирдкीрдХे рдХी рджीрд░्рдШрдХाрд▓िрдХ рд╕рдк्рд▓ाрдИ рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣рдорддि рдЬ्рдЮाрдкрди 

(8) рд╕ीрдоा рд╢ुрд▓्рдХ рдкрд░рд╕्рдкрд░ рд╕рд╣ाрдпрддा рд╕рдордЭौрддा 

(9) рдЖрдЧрд░ा рдФрд░ рдкेрдЯ्рд░ा (рдЬॉрд░्рдбрди) рдХे рдмीрдЪ рджोрд╣рд░ा рд╕рдорд░्рдЭाрддा 

(10) рдЖрдИрдЖрдИрдПрдорд╕ी  рддрдеा  рдЬेрдПрдордЖрдИ рдХे рдмीрдЪ рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣рдорддि рдЬ्рдЮाрдкрди 

(11) рдк्рд░рд╕ाрд░ рднाрд░рддी рдФрд░ рдЬॉрд░्рдбрди рдЯीрд╡ी рдХे рдмीрдЪ рд╕рд╣рдорддि рдЬ्рдЮाрдкрди 

(12) рдЬॉрд░्рдбрди рдпूрдиिрд╡рд░्рд╕िрдЯी рддрдеा рдЖрдИрд╕ीрд╕ीрдЖрд░ рдХे рдмीрдЪ рд╣िंрджी рдкीрда рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣рдорддि рдЬ्рдЮाрдкрди

рдЬॉрд░्рдбрди рдХे рд╢ाрд╣ рдХी рдоुрдЦ्рдп рдЬाрдирдХाрд░िрдпां 

рдЕрдм्рджुрд▓्рд▓ा II рдмिрди рдЕрд▓ рд╣ुрд╕ैрди 1 999 рд╕े рдЬॉрд░्рдбрди рдХे рд░ाрдЬा рд░рд╣े рд╣ैं। рдЕрдм्рджुрд▓्рд▓ा рдХे рдоुрддाрдмिрдХ, рд╡рд╣ рдоोрд╣рдо्рдордж рдХे 41 рд╡ें рдкीрдв़ी рдХे рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рд╡ंрд╢рдЬ рд╣ैं рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рд╣рд╕्рдоिрде рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╣ैं - рдЬिрди्рд╣ोंрдиे 1921 рд╕े рдЬॉрд░्рдбрди рдкрд░ рд╢ाрд╕рди рдХिрдпा рд╣ै |

рдЬрди्рдо30 рдЬрдирд╡рд░ी 1962 (рдЖрдпु 56 рд╡рд░्рд╖), рдЕрдо्рдоाрди, рдЬॉрд░्рдбрди
рдкूрд░्рдг рдиाрдоAbdullah bin Hussein bin Talal bin Abdullah bin Hussein bin Ali
(рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХा рд╕्рд░ोрдд рд╡िрдХिрдкीрдбिрдпा)
Share:

Current Affairs - рд╢рд╣рд░ी рд╡िрдХाрд╕ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рдЬрд░्рдордиी рд╕े рдХрд░ाрд░ рдПрд╡ं рдоोрд░рдХ्рдХो рдХे рд╕ाрде рд░ेрд▓рд╡े рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╕рдордЭौрддे рдХो рд╕्рд╡ीрдХृрддि


рд╢рд╣рд░ी рд╡िрдХाрд╕ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рдЬрд░्рдордиी рд╕े рдХрд░ाрд░


рдирдИ рджिрд▓्рд▓ी рдоें 23 рдлрд░рд╡рд░ी 2018 рдХो рднाрд░рдд рдФрд░ рдЬрд░्рдордиी рдХे рдмीрдЪ рдПрдХ рд╕рдордЭौрддा рдЬ्рдЮाрдкрди рдкрд░ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХिрдП рдЧрдП

рдЗрд╕ рд╕рдордЭौрддा рдЬ्рдЮाрдкрди рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдЯिрдХाрдК рд╢рд╣рд░ी рд╡िрдХाрд╕ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдоें рдЪрдпрдиिрдд рдФрд░ рд╕्рдоाрд░्рдЯ рд╢рд╣рд░ों рдоें рд╢рд╣рд░ी рдмुрдиिрдпाрджी рд╕ेрд╡ाрдУं рдФрд░ рдЖрд╡ाрд╕ рдХी рдЙрдкрд▓рдм्рдзрддा рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рдЕрд╡рдзाрд░рдгाрдПं рд╡िрдХрд╕िрдд рдХрд░рдиा рддрдеा рдЙрди्рд╣ें рд▓ाрдЧू рдХрд░рдиा рд╣ै

рдЬрд░्рдордиी рдХे рддрдХрдиीрдХी рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рдЙрдкाрдпों рд╕े рдПрдХीрдХृрдд рдпोрдЬрдиा рдХिрдлाрдпрддी рдЖрд╡ाрд╕ рддрдеा рдмुрдиिрдпाрджी рд╕ेрд╡ाрдУं рдХी рдЙрдкрд▓рдм्рдзрддा рдХे рдирдЬрд░िрдП рд╕े рдЯिрдХाрдК рд╡िрдХाрд╕ рдоें рд╕рд╣ाрдпрддा рдоिрд▓ेрдЧी рдЬिрд╕рд╕े рдкाрдиी рдЕрдкрд╢िрд╖्рдЯ рдЬрд▓ рдФрд░ рдаोрд╕ рдХрдЪрд░ा рдк्рд░рдмंрдзрди рдкрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдз्рдпाрди рджिрдпा рдЬा рд╕рдХेрдЧा


рдоोрд░рдХ्рдХो рдХे рд╕ाрде рд░ेрд▓рд╡े рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╕рдордЭौрддे рдХो рд╕्рд╡ीрдХृрддि


рдХेंрдж्рд░ीрдп рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा 20 рдлрд░рд╡рд░ी 2018 рдХो рднाрд░рдд рдФрд░ рдоोрд░рдХ्рдХो рдХे рдмीрдЪ рд░ेрд▓рд╡े рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рд╣ुрдП рд╕рдордЭौрддे рдХो рдоंрдЬूрд░ी рджी рдЧрдИ

рдЗрд╕ рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╕рдордЭौрддे рдХे рддрд╣рдд рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╡ рдХрд░्рдордЪाрд░िрдпों рдХा рд╡िрдХाрд╕ рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ рдоिрд╢рди рдЕрдиुрднрд╡ рдФрд░ рдХрд░्рдордЪाрд░िрдпों рдХा рдЖрджाрди рдк्рд░рджाрди рддрдеा рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮों рдХे рдЖрджाрди-рдк्рд░рджाрди рд╕рд╣िрдд рддрдХрдиीрдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рд╣ै

рд░ेрд▓рд╡े рдХे рд╡िрднिрди्рди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рджीрд░्рдШрдХाрд▓ीрди рд╕рд╣рдпोрдЧ рдФрд░ рд╕ाрдЭेрджाрд░ी рд╡िрдХрд╕िрдд рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рд╕рд╣рдпोрдЧ 
рд╕рдордЭौрддे рдкрд░ 14 рджिрд╕ंрдмрд░ 2017 рдХो рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХिрдП рдЧрдП


рдЗрдЬрд░ाрдЗрд▓ рдХे рд╕ाрде рдлिрд▓्рдоों рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рд╕рдордЭौрддे рдХा рдЕрдиुрдоोрджрди


рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рдХी рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖рддा рдоें рдХेंрдж्рд░ीрдп рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा 20 рдлрд░рд╡рд░ी 2018 рдХो рднाрд░рдд рдФрд░ рдЗрдЬрд░ाрдЗрд▓ рдХे рдордз्рдп рдлिрд▓्рдо рдиिрд░्рдоाрдг рд╕े рдЬुрдб़े рд╕рдордЭौрддे рдХो рдкूрд░्рд╡рд╡्рдпाрдкी рдоंрдЬूрд░ी рдк्рд░рджाрди рдХी рдЧрдИ

рдЗрд╕ рд╕рдордЭौрддे рдкрд░ рдЗрдЬрд░ाрдпрд▓ рдХे рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдХी рднाрд░рдд рдпाрдд्рд░ा рдХे рджौрд░ाрди рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХिрдП рдЧрдП рдеे

рдлिрд▓्рдо рд╕िрдиेрдоा рд╕рдордЭौрддे рд╕े рджोрдиों рджेрд╢ों рдХे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे рдмीрдЪ рдХрд▓ा рдПрд╡ं рд╕ंрд╕्рдХृрддि рд╕рдж्рднाрд╡рдиा рдиिрд░्рдоाрдг рддрдеा рдмेрд╣рддрд░ рд╕рдордЭрджाрд░ी рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рдоिрд▓ेрдЧा рдФрд░ рдлिрд▓्рдо рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рд╡िрднिрди्рди рдкрд╣рд▓ुрдУं рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдЧा


рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдХрд▓ाрдХाрд░ों рддрдХрдиीрдХी рд╡ рдЧैрд░ рддрдХрдиीрдХी рд▓ोрдЧों рдХो рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдоें рднी рд╕рд╣ाрдпрддा рдоिрд▓ेрдЧी


Share:

рдЖрдзुрдиिрдХ рднाрд░рдд рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ - рдЙрдд्рддрд░ рдоुрдЧрд▓ рд╢ाрд╕рдХ рддрдеा рдоुреЪрд▓ рдХाрд▓ рдХा рдкрддрди


рдЖрдзुрдиिрдХ рднाрд░рдд

рдЙрдд्рддрд░ рдоुрдЧрд▓ рд╢ाрд╕рдХ


рдмрд╣ाрджुрд░ рд╢ाрд╣ рдк्рд░рдердо (1707 1712) :-  рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ рдХे рдпुрдж्рдз рдоें рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдкрд░ांрдд рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХा рдмрдб़ा рдкुрдд्рд░ рдоुрдЕрдЬ्рдЬрдо рдмрд╣ाрджुрд░рд╢ाрд╣ рдХे рдиाрдо рд╕े рдоुрдЧрд▓ рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдЖрд╕ीрди рд╣ुрдЖ. рд╡рд╣ рдЙрдзाрд░ рдк्рд░рдХृрддि рдХा рдеा, 5 рд╡рд░्рд╖ рддрдХ рд╢ाрд╕рди рдХрд░рдиे рдХे рдЙрдкрд░ांрдд 1412 рдИрд╕рд╡ी рдоें рдЙрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдИ.

рдЬрд╣ांрджाрд░ рд╢ाрд╣ (1712 рд╕े 1713) :-  рдмрд╣ाрджुрд░ рд╢ाрд╣ рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдЙрдкрд░ांрдд рдЙрд╕рдХे рдЪाрд░ рдкुрдд्рд░ों рдоें рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ рдХो рд▓ेрдХрд░ рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ рдЬिрд╕рдоें рдЙрд╕рдХा рдмрдб़ा рдкुрдд्рд░ рд╡िрдЬрдп рд╣ुрдЖ рд╡рд╣ рдЬрд╣ांрджाрд░ рд╢ाрд╣ рдХे рдиाрдо рд╕े рдоुрдЧрд▓ рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдЖрд╕ीрди рд╣ुрдЖ. рд╡рд╣ рдПрдХ рдЕрдпोрдЧ्рдп рдПрд╡ं рд▓ोрднी рд╢ाрд╕рдХ рдеा рдЕрддः рдмाрдж рджीрд░्рдШрдХाрд▓ рддрдХ рд╢ाрд╕рди рдиा рдХрд░ рд╕рдХा 1713 рдоें рдЙрд╕рдХे рднрддीрдЬे рдлрд░्рд░ुрдЦрд╕िрдпрд░ рдиे рдЙрд╕рдХा рд╡рдз рдХрд░ рджिрдпा.

рдлрд░्рд░ुрдЦрд╕िрдпрд░ (1713 – 1719) :- рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдиाрдо рдоाрдд्рд░ рдХा рдПрдХ рд╢ाрд╕рдХ рдеा, рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕рдд्рддा рдЙрд╕рдХे рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдЕрдм्рджुрд▓्рд▓ा рдЦां рддрдеा рдк्рд░рдзाрди рд╕ेрдиाрдкрддि рд╕ैрдпрдж рдЕрд▓ी рдЦाрди рдХे рд╣ाрде рдоें рд░рд╣ी. рдХुрдЫ рд╕рдордп рдмाрдж рд╕ैрдпрдж рдмंрдзुрдУं рдиे рдорд░ाрдаाрдУं рдХे рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╕े 1719 рдоें рдлрд░्рд░ुрдЦрд╕िрдпрд░ рдХा рд╡рдз рдХрд░рд╡ा рджिрдпा рддрдеा рдЙрд╕рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд░рдлी-рдЙрдж-рджрд░рдЬाрдд рдХो рдоुрдЧрд▓ рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдмिрдаाрдпा рдкрд░ рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рдЙрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдИ.

рдоुрд╣рдо्рдордж рд╢ाрд╣ (1719-1748) :-  1719 рдИрд╕्рд╡ी рдоें рд╕ैрдпрдж рдмंрдзुрдУं рдиे рдоुрд╣рдо्рдордж рд╢ाрд╣ рдХो рдоुрдЧрд▓ рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмिрдаाрдпा рдпрдж्рджрдкि рдоुрд╣рдо्рдордж рд╢ाрд╣ рд╕ैрдпрдж рдмंрдзुрдУं рдХे рд╕рд╣рдпोрдЧ рд╕े рд╢ाрд╕рдХ рдмрдиा рдХिंрддु рд╡рд╣ рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рд╕ैрдпрдж рдмंрдзुрдУं рдХे рдмрдв़рддे рд╣ुрдП рд╣рд╕्рддрдХ्рд╖ेрдк рд╕े рддंрдЧ рдЖ рдЧрдпा рдЕрддः рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рдЙрд╕рдиे рд╕ैрдпрдж рдмंрдзुрдУं рдХी рд╢рдХ्рддि рдХा рдЕंрдд рдХिрдпा. рдЗрд╕ी рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें рдлाрд░рд╕ рдХे рд╢ाрд╕рдХ рдиाрджिрд░рд╢ाрд╣ рдиे 1739 рдоें рднाрд░рдд рдкрд░ рдЖрдХ्рд░рдордг рдХрд░ рджिрдпा. рд╕्рд╡рджेрд╢ рдЬाрддे рд╕рдордп рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рд╕ाрде рдЕрдкाрд░ рдзрди рд╕ंрдкрдд्рддि рдордпूрд░ рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдмा рдХोрд╣िрдиूрд░ рд╣ीрд░ा рднी рд▓े рдЧрдпा.

рдЖрд▓рдордЧीрд░ рдж्рд╡िрддीрдп (1754 рд╕े 1758) :-  рдоुрдЧрд▓ рд╢ाрд╕рдХ рдЖрд▓рдордЧीрд░ рдж्рд╡िрддीрдп рдиाрдо рдоाрдд्рд░ рдХा рд╢ाрд╕рдХ рдеा. рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╢рдХ्рддि рд╡рдЬीрд░ рдЧाрдЬीрдЙрдж्рджीрди рдлिрд░ोрдЬ рдЬंрдЧ рдХे рд╣ाрде рдоें рдеी. рдЗрд╕рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें рдЕрд╣рдордж рд╢ाрд╣ рдЕрдм्рджाрд▓ी рдХा рддीрд╕рд░ा рдЖрдХ्рд░рдордг рд╣ुрдЖ, рдЬिрд╕рдиे рджिрд▓्рд▓ी рд╡ рдордеुрд░ा рдХो рдЦूрдм рд▓ूрдЯा.



рд╢ाрд╣ рдЖрд▓рдо рдж्рд╡िрддीрдп (1758 рд╕े 1806) :-  1758 рдоें рдЖрд▓рдордЧीрд░ рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдЙрд╕рдХा рдкुрдд्рд░ рдЕрд▓ीрдЧौрд╣рд░ рд╢ाрд╣ рдЖрд▓рдо рдж्рд╡िрддीрдп рдХे рдиाрдо рд╕े рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рд╡िрд░ाрдЬिрдд рд╣ुрдЖ. рдкाрдиीрдкрдд рдХा рддृрддीрдп рдпुрдж्рдз рджрдХ्рд╖िрдг рдоें рдЕрдХाрд▓ рддрдеा рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХे рд╡िрд░ुрдж्рдз рдмрдХ्рд╕рд░ рдХा рдпुрдж्рдз рдХिрд╕рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдХी рдоुрдЦ्рдп рдШрдЯрдиाрдПं 1806 рдИрд╕рд╡ी рдоें рдЧुрд▓ाрдо рдХाрджрд░ рдЦा рдиे рдЖрд▓рдо рдХी рд╣рдд्рдпा рдХрд░рд╡ा рджी.

рдЕрдХрдмрд░ рдж्рд╡िрддीрдп (1806 рд╕े 1837) :-  рдЖрд▓рдо рд╢ाрд╣ рдж्рд╡िрддीрдп рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдЙрд╕рдХा рдкुрдд्рд░ рдЕрдХрдмрд░ рдж्рд╡िрддीрдп рдоुрдЧрд▓ рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдЖрд╕ीрди рд╣ुрдЖ. рд╡рд╣ рдиाрдо рдоाрдд्рд░ рдХा рд╢ाрд╕рдХ рдеा, рдЗрд╕рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХी рд╢рдХ्рддि рдоें рддीрд╡्рд░ рдЧрддि рд╕े рд╡ृрдж्рдзि рд╣ुрдИ 1837 рдИрд╕्рд╡ी рдоें рдЕрдХрдмрд░ рдж्рд╡िрддीрдп рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдИ.

рдмрд╣ाрджुрд░ рд╢ाрд╣ рдж्рд╡िрддीрдп рдЬрдлрд░ (1837 рд╕े 1857) :-  рдЕрдХрдмрд░ рдж्рд╡िрддीрдп рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдЙрд╕рдХा рдкुрдд्рд░ рдмрд╣ाрджुрд░ рд╢ाрд╣ рдж्рд╡िрддीрдп рдоुрдЧрд▓ рд╢ाрд╕рди рдХी рдмाрдЧрдбोрд░ рдХो рд╕ंрднाрд▓рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдЖрд╕ीрди рд╣ुрдЖ. рд╡рд╣ рдЕंрддिрдо рдоुрдЧрд▓ рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдеा 18 57 рдИрд╕рд╡ी рдХा рд╡िрдж्рд░ोрд╣ рдЗрд╕ рдХे рд╢ाрд╕рди рдХाрд▓ рдХी рдоुрдЦ्рдп рдШрдЯрдиा рдеी рдЗрд╕ рдХ्рд░ांрддि рдХा рдиेрддृрдд्рд╡ рдмрд╣ाрджुрд░ рд╢ाрд╣ рдЬрдлрд░ рдиे рдХिрдпा рдмाрдж рдоें рдЗрд╕े рдмंрджी рдмрдиाрдХрд░ рд░ंрдЧूрди рднेрдЬ рджिрдпा рдЧрдпा рдЬрд╣ां 1862 рдоें рдЙрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдИ рдЗрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рд╣ी рдоुрдЧрд▓ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХा рдкूрд░्рдгрддा рдЕंрдд рд╣ो рдЧрдпा.


Share:

рдЬрд░्рдордиी рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХी рднाрд░рдд рдпाрдд्рд░ा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдПрд╡ं рдорд╣рдд्рд╡


рдЬрд░्рдордиी рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХी рднाрд░рдд рдпाрдд्рд░ा



рдЬрд░्рдордиी рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдбॉ. рдл्рд░ेंрдХ рд╡ाрд▓्рдЯрд░ рд╢्рдЯाрдЗрди्рдоाрдпрд░ 22-25 рдоाрд░्рдЪ, 2018 рдХे рдордз्рдп рднाрд░рдд рдХी рдЕрдзिрдХाрд░िрдХ рдпाрдд्рд░ा рдкрд░ рд░рд╣े. рдЗрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдкрд░ рдЙрдирдХे рд╕ाрде рд╕ीрдИрдУ рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдоंрдбрд▓, рднाрд░рддрд╡िрджों рдФрд░ рдоिрдбिрдпा рдХा рдПрдХ рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдоंрдбрд▓ рднी рдЖрдпा рдЗрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдХे рджौрд░ाрди рдЬрд░्рдордиी рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдж्рд╡ाрд░ा рднाрд░рддीрдп рдиेрддृрдд्рд╡ рдХे рд╕ाрде рдж्рд╡िрдкрдХ्рд╖ीрдп рд╕ंрдмंрдзों, рдХ्рд╖ेрдд्рд░ीрдп рдФрд░ рдЕрди्рддрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдорд╣рдд्рд╡ рдХे рд╡िрд╖рдпों рдкрд░ рдЪрд░्рдЪा рдХी рдЧрдпी.

рдЬрд░्рдордиी рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХे рд░ूрдк рдоें рдпрд╣ рд╢्рдЯाрдЗрди्рдоाрдпрд░ рдХी рдкрд╣рд▓ी рднाрд░рдд рдпाрдд्рд░ा рдеी. рдЙрдирд╕े рдкрд╣рд▓े рдЬрд░्рдордиी рдХे рднूрддрдкूрд░्рд╡ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдЬॉрдХिрдо рдЧौрдХ рдиे рдлрд░рдмрд░ी, 2014 рдоें рднाрд░рдд рдХी рдпाрдд्рд░ा рдХी рдеी. рд╢्рдЯाрдЗрди्рдоाрдпрд░ рдХी рдпрд╣ рдпाрдд्рд░ा рдХाрдлी рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдеी, рдХ्рдпोрдХि 14 рдоाрд░्рдЪ, 2018 рдХो рдЬрд░्рдордиी рдоें рдирдИ рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рд╢рдкрде рд▓ेрдиे рдХे рдмाрдж рдпрд╣ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХी рдкрд╣рд▓ी рдпाрдд्рд░ा рдеी. рдЗрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдХे рджौрд░ाрди рдЬрд░्рдорди рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдмрдиाрд░рд╕ рд╣िрди्рджू рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рд╕ाрд░рдиाрде рджीрдирджрдпाрд▓ рд╕ंрдХुрд▓ рднी рдЧрдпे. рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдЧंрдЧा рдШाрдЯों рдХी рд╕ैрд░ рдХी рдФрд░ рджрд╢ाрд╢्рд╡्рдоेрдШ рдШाрдЯ рдкрд░ рдЧंрдЧा рдЖрд░рддी рдоें рднाрдЧ рд▓िрдпा.

рд╢्рдЯाрдЗрди्рдоाрдпрд░ рдХी рдкрд╣рд▓े рдХी рдпाрдд्рд░ाрдПँ

рдбॉ. рд╢्рдЯाрдЗрди्рдоाрдпрд░ рд╡िрджेрд╢ рдоंрдд्рд░ी рдФрд░ рдЬрд░्рдордиी рдХे рд╡ाрдЗрд╕ – рдЪांрд╕рд▓рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдХрдИ рдмाрд░ рднाрд░рдд рдХा рджौрд░ा рдХрд░ рдЪुрдХे рд╣ै. рд╡рд░्рд╖ 2015 рдоें рд╡рд╣ рдЪांрд╕рд▓рд░ рдПंрдЬेрд▓ा рдорд░्рдХेрд▓ рдХे рд╕ाрде рддीрд╕рд░े рдЕंрддрд░्рд╕рд░рдХाрд░ी рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рдоें рднाрдЧ рд▓ेрдиे рдЖрдпे рдеे, рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рдбॉ. рд╢्рдЯाрдЗрди्рдоाрдпрд░ рд╕िрддрдо्рдмрд░, 2014 рдФрд░ рдирд╡рдо्рдмрд░, 2008 рдоें рднी рднाрд░рдд рдЖ рдЪुрдХे рд╣ै.

рдпाрдд्рд░ा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп

рдЬрд░्рдорди рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХी рдЗрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдж्рд╡िрдкрдХ्рд╖ीрдп рд╕рдо्рдмрди्рдз, рдХ्рд╖ेрдд्рд░ीрдп рдФрд░ рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдорд╣рдд्рд╡ рдХे рд╡िрд╖рдпों рдкрд░ рдЪрд░्рдЪा рд╕े рджोрдиों рджेрд╢ो рдХे рдж्рд╡िрдкрдХ्рд╖ीрдп рд╕ंрдмंрдзों рдХो рд╕рд╢рдХ्рдд рдмрдиाрдиे рдХे рдЙрдкाрдп рд╕ुрдЭाрдиा рдеा. рдЬрд░्рдордиी рдХे рд╕ाрде рднाрд░рдд рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдж्рд╡िрдкрдХ्рд╖ीрдп рдФрд░ рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд╕рди्рджрд░्рдн рдоें рд╕рдмрд╕े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╕рдо्рдмрди्рдзों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै. рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдЬрд░्рдордиी рднाрд░рдд рдоें рд╕ाрддрд╡ाँ рд╕рдмрд╕े рдмреЬा рд╡िрджेрд╢ी рдиिрд╡ेрд╢рдХ рд╣ै рдФрд░ рдпूрд░ोрдк рдоें рднाрд░рдд рдХा рд╕рдмрд╕े рдмреЬा рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рднाрдЧीрджाрд░ рднी рд╣ै.

рд╡рд░्рд╖ 2000 рдоें рд╕ाрдорд░िрдХ рднाрдЧीрджाрд░ी рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рд╕े рджोрдиों рдкрдХ्рд╖ों рдХी рд╕рд░рдХाрд░ों рдж्рд╡ाрд░ा рдЗрд╕ рд╕рдо्рдмрди्рдз рдХो рд╡्рдпाрдкрдХ рдФрд░ рдЧрд╣рд░ा рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै. рдпे рд╕рдо्рдмрди्рдз рд╢िрдЦрд░ рд╕्рддрд░ рдХे рдж्рд╡िрд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдЕंрддрд░्рд╕рд░рдХाрд░ी рдкрд░ाрдорд░्рд╢ (рдЖрдИрд╕ीрдЬी) рдоें рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ै. рдХुрдЫ рдЪрдпрдиिрдд рджेрд╢ों рдХे рд╕ाрде рд╣ी рдЬрд░्рдордиी рдХी рднी рднाрд░рдд рдХे рд╕ाрде рд╕ाрдорд░िрдХ рднाрдЧीрджाрд░ी (Stretagic Partnership) рд╣ै. рдЖрдИрд╕ीрдЬी рдХे рдЪौрдеे рд╕ंрд╕्рдХрд░рдг (рдЬो 30 рдордИ 2017 рдХो рдмрд░्рд▓िрди рдоें рдЖрдпोрдЬिрдд рд╣ुрдЖ) рдоें рд╡िрднिрди्рди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें 12 рд╕рд╣рдпोрдЧ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬो рдкрд░ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХिрдпे рдЧрдпे рдеे рднाрд░рдд рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдЙрди рдЪुрдиिрди्рджा рджेрд╢ों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै рдЬिрдирдХे рд╕ाрде рдЬрд░्рдордиी рдиे рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╡ाрд░्рддा рддंрдд्рд░ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рд╣ुрдЖ рд╣ै.

рдЬрд░्рдордиी, рдпूрд░ोрдк (рд▓рдЧрднрдЧ 82.7 рдоिрд▓िрдпрди-2016) рдоें рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдЖрдмाрджी рд╡ाрд▓ा рджेрд╢ рд╣ै рдФрд░ рдорд╣ाрдж्рд╡ीрдк рдХे рдХेंрдж्рд░ рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдпрд╣рдкूрд░्рд╡ी рдФрд░ рдкрд╢्рдЪिрдоी рдпूрд░ोрдк рдХे рдмीрдЪ рдПрдХ рдкुрд▓ рдХी рднूрдоिрдХा рдиिрднाрддा рд╣ै।рдпрд╣ рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдПрдХ рдЙрди्рдирдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рд╣ै рдФрд░ рдЖрдзुрдиिрдХ рддрдХрдиीрдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд╕ंрдпोрдЬрди рдХे рд╕ाрде рдПрдХ рд╡िрдиिрд░्рдоाрдг рдХेंрдж्рд░ рдмрди рдЧрдпा рд╣ै।рдпрд╣ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдПрд╡ंрд╡िрдХाрд╕рддрдеा рдХौрд╢рд▓ рдХाрдПрдХ рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдХेंрдж्рд░ рдФрд░ рдзुрд░ी рд╣ै।рдЬрд░्рдордиी рдХी рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдЙрдерд▓-рдкुрдерд▓ рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж, рдпрд╣ рд╕рдлрд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рдпूрд░ोрдк рдоें рд╡िрдХाрд╕ рдХे рд╡ाрд╣рдХ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрднрд░ा рд╣ै।

рднाрд░рдд-рдЬрд░्рдордиी рдоें рдордЬрдмूрдд рдж्рд╡िрдкрдХ्рд╖ीрдп рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕рд╣рдпोрдЧ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЬрд░्рдордиी рдпूрд░ोрдк рдоें рднाрд░рдд рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рднाрдЧीрджाрд░ рдФрд░ рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдЫрдаा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рднाрдЧीрджाрд░ рд╣ै। рдЬрд░्рдордиी рдХे рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдоें рднाрд░рдд рдХो24рд╡ें рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд░рдЦा рдЧрдпा рдеा।рдЬрд░्рдорди рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮрддा рдирд╡ीрдХрд░рдгीрдп рдКрд░्рдЬा, рдХौрд╢рд▓ рд╡िрдХाрд╕, рд╕्рдоाрд░्рдЯ рд╕िрдЯी, рдкाрдиी рдФрд░ рдЕрдкрд╢िрд╖्рдЯ рдк्рд░рдмंрдзрди, рдирджिрдпों, рд░ेрд▓рд╡े рдЖрджि рдХी рд╕рдлाрдИрдЬैрд╕े рдЕрдзिрдХांрд╢ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоेंрднाрд░рдд рдХी рдоौрдЬूрджा рдк्рд░ाрдердоिрдХрддाрдУं рд╕े рдоेрд▓ рдЦाрддी рд╣ैं,рдЬो рдоूрд░्рдд, рдкрд░िрдгाрдо-рдЙрди्рдоुрдЦ рдкрд░िрдпोрдЬрдиाрдУ рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣рдпोрдЧी рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ैं।

2016-17 рдоें рдж्рд╡िрдкрдХ्рд╖ीрдп рд╡्рдпाрдкाрд░ 18.76 рдЕрд░рдм рдЕрдоेрд░िрдХी рдбॉрд▓рд░ рдХा рдеा। 2016-17 рдоें, рднाрд░рдд рдиे рдЬрд░्рдордиीрдХो 7.18 рдЕрд░рдм рдЕрдорд░ीрдХी рдбॉрд▓рд░ рдХे рд╕ाрдоाрди рдХा рдиिрд░्рдпाрдд рдХिрдпा рдФрд░ рдЬрд░्рдордиी рд╕े 11.58 рдЕрд░рдм рдЕрдорд░ीрдХी рдбॉрд▓рд░ рдХी рд╡рд╕्рддुрдУं рдХा рдЖрдпाрдд рдХिрдпा рдЧрдпा।рдЬрд░्рдордиी рднाрд░рдд рдоें рдиिрд╡ेрд╢ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ेрд╡िрджेрд╢ी рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдиिрд╡ेрд╢рдХों рдоें рд╕ाрддрд╡ें рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд╣ै। рдЕрдк्рд░ैрд▓ 2000 рд╕े рджिрд╕ंрдмрд░ 2017 рддрдХ рднाрд░рдд рдоें рд╕ंрдЪрдпी рдЬрд░्рдорди рдПрдлрдбीрдЖрдИ 10.71 рдЕрд░рдм рдбॉрд▓рд░ рдпा рдХुрд▓ рдПрдлрдбीрдЖрдИ рдХा 2.91% рд╣ै।

рдЬрд░्рдордиी рдоें 15,000 рд╕े рдЕрдзिрдХ рднाрд░рддीрдп рдЫाрдд्рд░ рд╣ैं рдФрд░ рдХрд░ीрдм 800 рдЬрд░्рдорди рдЫाрдд्рд░ рднाрд░рдд рдоें рдкрдв़ рд░рд╣े рд╣ैं рдпा рдЕрдкрдиी рдЗंрдЯрд░्рдирд╢िрдк рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। (2017)।рдЬрд░्рдордиी рдоें рднाрд░рддीрдп рдиाрдЧрд░िрдХों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा 108,000 рд╣ै (рдЬрд░्рдордиी рдХा рдЖंрддрд░िрдХ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп, 2017) рдФрд░ рдЬрд░्рдордиी рдоें рдкीрдЖрдИрдУ рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рд▓рдЧрднрдЧ 73,000 рд╣ै, рдЗрдирдоेंрдоुрдЦ्рдп рд░ूрдк рд╕े рддрдХрдиीрд╢िрдпрди, рдЫोрдЯे рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпी/рд╡्рдпाрдкाрд░ी рдФрд░ рдирд░्рд╕ें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं।










Share:

UPSC CSE (IAS) рдоुрдЦ्рдп рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдк्рд░рднाрд╡ी рдЙрдд्рддрд░ рдХैрд╕े рд▓िрдЦें ?

рдоुрдЦ्рдп рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдк्рд░рднाрд╡ी рдЙрдд्рддрд░ рдХैрд╕े рд▓िрдЦें ?

UPSC рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╕ीрдоिрдд рдЕрд╡рдзि рдоें рд╕ंрд░рдЪिрдд рдФрд░ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╕ाрдордЧ्рд░ी рдХो рдвूंрдврдиा, рдпрд╣ рдПрдХ рдРрд╕ा рдХाрд░्рдп рд╣ै рдЬो рдмрд╣ुрдд рд╣ी рдХрдаिрди рд╣ै। рд╕рдЯीрдХ рд╣ोрдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдк рдЗрддрдиा рд╡िрд╢ाрд▓ рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо рдХो рдПрдХ рд╕ीрдоिрдд рд╕рдордп рдкрд░ рдкूрд░ा рдирд╣ीं рдЬ्рдЮाрдд рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।



рдорди рдХी рд╣ी рд╕рдордЭрджाрд░ी рдФрд░ рд╕рд╣рдЬрддा рдЖрдкрдХी рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рд╣ॉрд▓ рдоें, рдПрдХ рд╕рдЯीрдХ рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдоें рдЖрдкрдХी рдорджрдж рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рд▓ेрдЦ рдоें, UPSC рд╕िрд╡िрд▓ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдк्рд░рднाрд╡ी рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдФрд░ рдоाрдирд╕िрдХ рд░ूрдк рд╕े рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХुрдЫ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╡िрд╖рдпों рдкрд░ рдмाрдд рдХрд░ेंрдЧे।

IAS рдоुрдЦ्рдп рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдк्рд░рднाрд╡ी рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рдХुрдЫ рд╕्рдЯрдбी рдЯिрдк्рд╕

рдЕрдкрдиे IAS рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдЕрдЪ्рдЫी рд╕ाрдордЧ्рд░ी рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рд▓िрдП рдХुрдЫ рдЪीрдЬों рдкрд░ рдз्рдпाрди рдХेंрдж्рд░िрдд рдХрд░рдиे рдХी рдЬ़рд░ुрд░рдд рд╣ै। рддो рдЪрд▓िрдП рдХुрдЫ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╡िрд╖рдпों рдкрд░ рдирдЬ़рд░ рдбाрд▓рддे рд╣ैं “рд╕рдоाрдЪाрд░” рдкреЭрдиा рдФрд░ “рджुрдиिрдпा рдХे рдоाрдорд▓ों” рдоें рд╡िрд╢ाрд▓ рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рднी рдХुрдЫ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдЪीрдЬे рд╣ै рдЬो рдЖрдкрдХो рдПрдХ рдк्рд░рднाрд╡ी рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдоें рдЖрдкрдХी рдорджрдж рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।

IAS рдк्рд░ाрд░ंрднिрдХ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा 2018 : рдл्рд░ी рдкैрдХेрдЬ

рдпрд╣ рдкैрдХेрдЬ IAS рдк्рд░ाрд░ंрднिрдХ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा 2018 рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрдХрд░ рд╕ंрдХрд▓िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рдкैрдХेрдЬ рдЕрдн्рдпрд░्рдеिрдпों рдХो рдЙрдЪिрдд рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै рддрдеा рдЙрдирдХो рдк्рд░ाрд░ंрднिрдХ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рд░рдгрдиीрдд рдмрдиाрдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै рддрдеा рд╕ाрде рд╣ी рд╕ाрде рдЙрдирдХे рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдоें рд╡ृрдж्рдзि рднी рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдкैрдХेрдЬ рдоें 10 рдЯेрд╕्рдЯों рдХा рд╕ंрдХрд▓рди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдФрд░ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЯेрд╕्рдЯ рдоें 100 рдк्рд░рд╢्рди рд╣ैं | рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдЖрдк рдк्рд▓ेрд╕्рдЯोрд░ рд╕े Parmanand Divya Jyoti NGO App рдбाрдЙрдирд▓ोрдб рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ै рдЬो рдЖрдкрдХी рд╕्рдЯрдбी рдоें рдорджрджрдЧाрд░ рд╕िрдз्рдж рд╣ोрдЧा.

рдЬाрдирдХाрд░ी рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░рдиा

рдПрдХ рд╕рдЯीрдХ рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдХे рд▓िрдП, рдЬाрдирдХाрд░ी рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░рдиे рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдФрд░ рдХोрдИ рд╡िрдХрд▓्рдк рдирд╣ीं рд╣ै। рдЧрдгिрдд рд╕рд░рд▓ рд░рд╣рддा рд╣ै рдЬрдм рддрдХ рдХी рдЖрдкрдХो рдЙрд╕े рд╣рд▓ рдХрд░рдиे рдХा рддрд░ीрдХा рдоाрд▓ूрдо рд╣ोрддा рд╣ै рдпा рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдХो рдЙрд╕рдХा рд╕рд╣ी рдЙрдд्рддрд░ рдирд╣ीं рдоाрд▓ूрдо рддो рдЖрдк рдЗрд╕े рд╕рд╣ी рддрд░ीрдХे рд╕े рд╣рд▓ рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдХोрдИ рд▓ेрдЦрди рдХौрд╢рд▓ рдпा рдоाрдЗंрдб рдЯ्рд░िрдХ्рд╕ рдЖрдкрдХो рд╕िрд╡िрд▓ рд╕ेрд╡ा рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдЙрдд्рддीрд░्рдг рдирд╣ीं рдХрд░рд╡ा рд╕рдХрддी рд╣ै। 

рдЕрдкрдиे рджिрдоाрдЧ рдХो рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдФрд░ рд╡िрдХрд╕िрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╡िрднिрди्рди рдкुрд╕्рддрдХो рдХो рдкреЭрдиे рдХी рдЬрд░ुрд░рдд рд╣ै рдФрд░ рдЙрдирдоे рд╕े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╡िрд╖рдпो рдкрд░ рдиोрдЯ рдмрдиाрдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। рд╣рд░ рдЬрд░ुрд░ी рдЪीреЫ рдХे рдиोрдЯ्рд╕ рдмрдиाрдиा рдПрдХ рдФрд░ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХाрд░्рдп рд╣ै рдЬрдм рдЖрдк UPSC рдХी рддैрдпाрд░ी рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рдпрд╣ рд░िрд╡िреЫрди рдХे рд╕рдордп рдоें рдЖрдкрдХा рдорд╣рд╡рдд्рдкूрд░्рдг рд╕рдордп рднी рдмрдЪाрдПрдЧा।

рд╕्рд╡рд╕्рде рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк

рдХрднी-рдХрднी рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдХाрд░рдгों рдХे рдЪрд▓рддे рдХिрд╕ी рд╡िрд╖рдп рдкрд░ рдЖрдкрдХी рд░ाрдп рдкрдХ्рд╖рдкाрддी рдмрди рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХी рдкрдХ्рд╖рдкाрддी рд░ाрдп рдкрд░ рдЖрдкрдХो рдЦुрд▓े рджिрдоाрдЧ рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиे рджोрд╕्рддों рдФрд░ рд╕ाрдеिрдпों рдХे рд╕ाрде рдЪрд░्рдЪा рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП। рдпрд╣ рдЖрдкрдХो рд▓рдЧрддा рд╣ै рдХि рдЖрдкрдХा рддрд░्рдХ рдЕрди्рдп рд▓ोрдЧों рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ै рдкрд░ंрддु рдПрдХ рд╕्рд╡рд╕्рде рд╡ाрд░्рддाрд▓ाрдк рд╕े рдЖрдкрдХे рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдоें рдЙрд╕ рддрд░्рдХ рдХो рд╕рдоाрд╣िрдд рдХрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ेрдЧा। рдЬो рдЖрдк рдХрд╣ी рдоिрд╕ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ोंрдЧे рдЗрд╕рд╕े рдЖрдкрдХो рдкрддा рдЪрд▓ рд╕рдХेрдЧा рдХी рдЖрдкрдХे рдкॉрдЗंрдЯ्рд╕ рдоें рдЬो рдХрдоी рд╣ै рдЙрд╕े рдХैрд╕े рдаीрдХ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।

рд╕्рд╡рдпं рдХे рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдмрдиें

рдПрдХ рдЕрди्рдп рддрд░ीрдХा рдпрд╣ рднी рд╣ै рдХि рдЖрдк рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рд╡िрд╖рдп рдкрд░ рдЬ्рдЮाрди рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░ рдХिрд╕ी рдФрд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рд╕рдордЭाрдП, рдЬो рдЙрд╕ рд╡िрд╖рдп рдХो рд╕рдордЭрдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ो рдФрд░ рдЙрд╕ рд╡िрд╖рдп рдкрд░ рдЙрд╕े рдЬ्рдЮाрди рдирд╣ीं।рдПрдХ рддрде्рдп рдпрд╣ рднी рд╣ै рдХि рдЖрдк рдХेрд╡рд▓ рдХिрд╕ी рдХो рддрдм рд╣ी рд╕िрдЦा рд╕рдХрддे рд╣ैं рдЬрдм рдЖрдкрдХो рдЙрд╕ рд╡िрд╖рдп рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдкूрд░्рдг рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो।

рдЕрдкрдиी рд╕рдордЭ рдХो рд╡्рдпाрдкрдХ рдмрдиाрдиा

рдПрдХ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдкрд░ рдкрд╣ुंрдЪрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЖрдк рдХिрд╕ी рднी рдкॉрдЗंрдЯ рдкрд░ рдЧрд╣рди рдЕрдз्рдпрдпрди рдХрд░ें। рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдЕрдзिрдХ рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕्рд░ोрдд рд╕े рд╡िрд╖рдп рдХे рдмाрд░े рдоें рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЬाрдирдХाрд░ी рдЗрдХрда्рдаा рдХрд░ рдЙрди рд╡िрд╖рдпो рдкрд░ рдиोрдЯ рдмрдиा рд▓ें। рдПрдХ рд╕рдЯीрдХ рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे рджिрдоाрдЧ рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХрд░рдиा рдПрдХ рдЕрдЪ्рдЫा рдоाрдз्рдпрдо рд╣ै।

рдоौрд▓िрдХрддा рдФрд░ рдПрдиॉрд▓िрдЯिрдХ्рд╕ рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी

рдк्рд░рднाрд╡ी рдЙрдд्рддрд░ рдХे рдмाрд░े рдоें рдпрд╣ рдз्рдпाрди рд░рд╣े рдХि рд╡े рдкीрд╕ рдСрдл рдХेрдХ рдпाрдиि рдЖрд╕ाрди рдХाрд░्рдп рдирд╣ीं рд╣ै, рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕िрд░्рдл़ рдмुрдирдпाрджी рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиा рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдЕрдЧрд░ рдЖрдк UPSC рдХे рдкूрд░्рд╡ рдк्рд░рд╢्рди-рдкрдд्рд░ों рдХो рджेрдЦेंрдЧे рддो рдЖрдкрдХो рдоाрд▓ूрдо рдЪрд▓ेрдЧा рдХि рдПрдХ рдЙрдд्рддрд░ рдХे рд▓िрдП рдХिрддрдиी рдмुрдж्рдзिрд╢ीрд▓рддा рдФрд░ рд╡िрд╖рдпों рдХे рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै।

UPSC CSE рдоुрдЦ्рдп рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕ुрдЭाрд╡

рд╣рд░ рдПрдХ рдк्рд░рд╢्рди рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕рдХे рд╕рднी рддрде्рдпों рдФрд░ рдЬाрдирдХाрд░ी рдХा рдкрддा рдХрд░ рд▓ेрдиा рд╣ी рдХाрдлी рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕рдмрд╕े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдмाрдд рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдЙрдд्рддрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд▓िрдЦें рдХि рдЬैрд╕े рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдоुрдЦ्рдп рдмाрдд рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░ рд╕рдХें рдФрд░ рдЙрдд्рддрд░ рдХो рдПрдХ рдл्рд░ेрдо рдоें рдвाрд▓ рд╕рдХें। рдЬिрд╕рд╕े рд╡рд╣ рдЙрдд्рддрд░ рдкрд░ рдз्рдпाрди рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рдХрд░ рд╕рдХें। рдпрд╣ рдПрдХ рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдХी рд╕рд╣ी рд╢ैрд▓ी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЙрдд्рддрд░ рдХो рдЖрд╕ाрди рд╕ी рднाрд╖ा, рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд░ूрдк рдоें рд▓िрдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдпрд╣ां рдкрд░ рдРрд╕े рд╣ी рдХрдИ рдЕрди्рдп рд╕ुрдЭाрд╡ рджिрдП рдЧрдП рд╣ैं, рдЬो рдЖрдкрдХो IAS рдоुрдЦ्рдп рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдк्рд░рднाрд╡ी рдЙрдд्рддрд░ рд▓िрдЦрдиे рдоें рдЖрдкрдХी рдорджрдж рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЖрдЗрдП рдЬाрдирддे рд╣ै рдЙрди рд╕ुрдЭाрд╡ों рдХो:

рдкрд╣рд▓े 2-3 рдоिрдирдЯ рдоें рдк्рд░рд╢्рди-рдкрдд्рд░ рдХो рдЕрдЪ्рдЫे рд╕े рджेрдЦ рд▓ें рдФрд░ рдЙрди рдк्рд░рд╢्рдиों рдХा рдЪुрдиाрд╡ рдХрд░ें рдЬो рдХि рдЖрдкрдХो рдЖрддे рд╣ो рдЗрд╕े рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдЖрдк рдЙрди рдк्рд░рд╢्рдиों рдХो рджेрдЦें рдЬो рдЕрдкрдиे рдкрд╣рд▓े рдЫोреЬ рджिрдП рдеे рдЗрд╕ рдмाрд░ рдЖрдк рдХुрдЫ рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдХрд░ рдЙрди рдк्рд░рд╢्рдиों рдХो рд╣рд▓ рдХрд░рдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░ें।рдПрдХ рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ рдХो рдЕрдкрдиे рдк्рд░рд╡ाрднी рдЙрдд्рддрд░ рдХे рд▓िрдП рдмिंрджु рдк्рд░ाрд░ूрдк рдЕрдкрдиाрдиा рдЪाрд╣िрдП рдЕрдЧрд░ рдк्рд░рд╢्рди рдоें рдкैрд░ा рдк्рд░ाрд░ूрдк рдХी рдоांрдЧ рдХी рдЧрдИ рд╣ै, рддो рдЖрдкрдХो рдЙрдд्рддрд░ рдкैрд░ा рдк्рд░ाрд░ूрдк рдоें рд╣ी рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП।рд╕рд╡ाрд▓ рдоें рдЙрди рд╢рдм्рджों рдХा рдЪुрдиाрд╡ рдХрд░ें рдЬो рдЖрдкрдХे рдЙрдд्рддрд░ рдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ рд╕рдХे। 

рдЖрдк рдПрдХ рд╕рд░рд▓ рдФрд░ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рднाрд╖ा рдоें, рд╕ंрдЬ्рдЮा рдФрд░ рдХ्рд░िрдпाрдУं рдХा рдЕрдиाрд╡рд╢्рдпрдХ рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдП рдмिрдиा рд╣ी рдЕрдкрдиे рдЙрдд्рддрд░ рдХो рдкेрд╢ рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा।рдЖрдк рдЕрдкрдиे рдЙрдд्рддрд░ рдоें рд╕рдм/рд╕ाрдЗрдб рд╣ैрдбिंрдЧ рдХो рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░ें। “рд╕ाрдЗрдб рд╢ीрд░्рд╖рдХ” рдкрд░ीрдХ्рд╖рдХ рдХी рджृрд╖्рдЯि рдХो рдХेंрдж्рд░िрдд рдХрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ рд╕рдХेрдЧा рдЬो рдЙрди рдмिंрджु рдпा рдкैрд░ा рдоें рд▓िрдЦा рд╣ै। рдЗрд╕ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЕंрдХ рдХी рдУрд░ рдЬो рдЖрдк рдЕрдкрдиे рдЙрдд्рддрд░ рдоें рджेрдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं।рднाрд░рддीрдп рдк्рд░рд╢ाрд╕рдиिрдХ рд╕ेрд╡ा рдХे рдЬीрдПрд╕ рдкेрдкрд░ -1, 2 рдФрд░ 3 рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдоें рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рджेрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। 

рдпрд╣ рд╕рдмрд╕े рдЬ्рдпाрджा рдЬрд░ूрд░ी рдкेрдкрд░ -2 рдФрд░ рдкेрдкрд░- 3 рдоें рд╣ै। рдЖрдк рдЗрд╕рдХी рдЬрдЧрд╣ рдЗрди рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рд╢ीрд░्рд╖рдХों рдХा рднी рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ै рдЬैрд╕े рдХि ” рд╡े рдлॉрд░рд╡рд░्рдб ” рдпा ” рдл्рдпूрдЪрд░ рдЕрд╣ेрдб” ।рдЬрд╣ां рднी рдбॉрдпрдЧ्рд░ाрдо рдХी рдЬрд░ुрд░рдд рд╣ो рд╡рд╣ рдЬрд░ूрд░ рдмрдиाрдП рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рднाрд░рдд рдФрд░ рджुрдиिрдпा рдХे рдирдХ्рд╢े рдоें рдпा рднूрдЧोрд▓ рдФрд░ рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ंрдмंрдз рд╡िрд╖рдпों рдоें рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдл्рд▓ो рдЪाрд░्рдЯ рдФрд░ рдЪिрдд्рд░ рдХे рд╕ाрдд рдЖрдк рдПрдХ рд╕ंрдЫिрдк्рдд рд╕्рд╡рд░ूрдк рдоें рдЖрдкрдиे рдЙрдд्рддрд░ рдХो рдкेрд╢ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рдпрд╣ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै рдХि рдЖрдк рд╕рд╡ाрд▓ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд░ूрдк рд╕े рдкреЭे, рд╡िрд╖рдп рдХा рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдХрд░ рд╕рдХे। рдЕрдкрдиे рдЕрдз्рдпрдпрди рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЖрдк рдЬिрддрдиा рдЬाрдирддे рд╣ैं рдЙрд╕рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░ें। рдЙрдо्рдоीрдж рд╣ै рдХि рдЗрд╕ рд▓ेрдЦ рд╕े IAS рдоुрдЦ्рдп рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдЙрдкрдпोрдЧी рдЬाрдирдХाрд░ी рдЖрдкрдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдИ рд╣ोрдЧी। 

рдпрд╣ рдЖрд░्рдЯिрдХрд▓ рдЖрдкрдХो рдХैрд╕ा рд▓рдЧा рдХрдоेंрдЯ рдХрд░ рдХे рдЬрд░ुрд░ рдмрддाрдпे рдФрд░ рдм्рд▓ॉрдЧ рдХो рд╕рдм्рд╕рдХ्рд░ाрдЗрдм рдЬрд░ुрд░ рдХрд░े 

Share:

рдоुреЪрд▓рдХाрд▓ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ - рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рддрдеा рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм


 рдоुреЪрд▓рдХाрд▓ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ 


рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ – рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдХा рдЬрди्рдо рд▓ाрд╣ौрд░ рдоें 1592 рдИ. рдХो рдоाрд░рд╡ाреЬ рдХे рд░ाрдЬा рдЙрджрдпрд╕िंрд╣ рдХी рдкुрдд्рд░ी рдЬрдЧрдд рдЧुрд╕ाрдИ рдХे рдЧрд░्рдн рд╕े рд╣ुрдЖ. 1628 рдИ. рдоें рдЖрдЧрд░ा рдХे рд░ाрдЬрд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдЙрд╕рдХा рд░ाрдЬ्рдпाрд░ोрд╣рдг рд╣ुрдЖ. рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдХा рд╡िрд╡ाрд╣ рдЖрд╕рдл рдЦां рдХी рдкुрдд्рд░ी рдЕрд░्рдЬुрдоंрдж рдмाрдиू рдмेрдЧрдо рд╕े рд╣ुрдЖ. рд╡िрд╡ाрд╣ рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдиे рдЙрд╕े рдоुрдорддाрдЬ рдорд╣рд▓ рдХी рдЙрдкाрдзि рд╕े рдЕрд▓ंрдХृрдд рдХिрдпा.

рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдиे рджрдХ्рд╖िрдг рднाрд░рдд рдоें рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдЕрд╣рдорджрдирдЧрд░ рдкрд░ рдЖрдХ्рд░рдордг рдХिрдпा рддрдеा 1633 рдИ. рдоें рдЙрд╕рдиे рдЕрд╣рдорджрдирдЧрд░ рдХो рдоुреЪрд▓ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╡िрд▓ीрди рдХрд░ рджिрдпा. рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдХे рдХूрдЯрдиीрддिрдХ рдк्рд░рдпाрд╕ों рд╕े 1639 рдИ. рдоें рдХंрдзाрд░ рдкुрдиः рдоुрдЧрд▓ों рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдоें рдЖ рдЧрдпा рдеा. рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдиे 1646 рдИ. рдХे рдордз्рдп рдПрд╢िрдпा рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХिрдпा рдкрд░рди्рддु рдЕрдкрдпрд╢ рд╡ рд╡िрдлрд▓рддा рд╣ी рдЙрд╕рдХे рд╣ाрде рд▓рдЧी.
рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдХे рдЪाрд░ рдкुрдд्рд░ рдеे – рджाрд░ा, рд╢ुрдЬा, рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рд╡ рдоुрд░ाрдж. рдЗрди рд╕рдмрдоे рд╕े рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдиे рдЕрдкрдиे рдмреЬे рдкुрдд्рд░ рджाрд░ा рдХो рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ी рдмрдиाрдиे рдХा рдлैрд╕рд▓ा рдХिрдпा, рд▓ेрдХिрди рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдХे рд╢ाрд╕рди рдХे рдЕंрддिрдо рджिрдиों рдоें рдЙрд╕рдХे рдЪाрд░ो рдкुрдд्рд░ों рдорд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рд╢ुрд░ू рд╣ो рдЧрдпा рдЬिрд╕рдоे рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдиे рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХो рдХैрдж рдХрд░ рд▓िрдпा рддрдеा рдЕрдкрдиे рднाрдИрдпों рдХो рдкрд░ाрд╕्рдд рдХрд░ рд╕рдд्рддा рдХा рдЕрдкрдиा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा. 1666 рдИ. рдоें рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдХी рдЖрдЧрд░ा рдХे рдХिрд▓े рдоें рдоृрдд्рдпु рд╣ुрдпी. рдЙрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдмрдиाрдИ рдЧрдИ рдЗрдоाрд░рддों рдоें рдЖрдЧрд░ा рдХा рддाрдЬ рдорд╣рд▓ рддрдеा рджिрд▓्рд▓ी рдХा рд▓ाрд▓рдХिрд▓ा рдк्рд░рдоुрдЦ рд╣ै. рдЙрд╕рдХा рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоुрдЧрд▓рдХाрд▓ рдХा рд╕्рд╡рд░्рдгрдХा

рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм (1658 рдИ. 1707 рдИ.) – рдоुрд╣ीрдЙрдж्рджीрди рдоुрд╣рдо्рдордж рдФрд░ंрдЧрдЬेрд╡ рдХा рдЬрди्рдо 1618 рдИ. рдоें рдЙрдЬ्рдЬैрди рдХे рдиिрдХрдЯ рджोрд╣рдж
рдиाрдордХ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд╣ुрдЖ рдеा. рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ी рдпुрдз्рдж рдоें рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् 21 рдЬुрд▓ाрдИ 1658 рдИ. рдХो рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдЖрдЧрд░ा рдХे рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдмैрдаा. рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдмрдирдиे рдХे рдЙрдкрд░ाрди्рдд рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдиे рдЬрдирддा рдХे рдЖрд░्рдеिрдХ рдХрд╖्рдЯों рдХे рдиिрд╡ाрд░рдг рд╣ेрддु рд░ाрд╣рджाрд░ी (рдЖंрддрд░िрдХ рдкाрд░рдЧрдорди рд╢ुрд▓्рдХ) рдФрд░ рдкाрдирджाрд░ी (рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рдЪुрди्рдЧिрдпां) рдЖрджि рдк्рд░рдоुрдЦ ‘рдЖрдмрд╡ाрдмों’ (рд╕्рдеाрдиीрдп рдХрд░) рдХो рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░ рджिрдпा рдеा.

1666 рдИ. рдоें рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХ рдиिрд░्рджेрд╢ рдкрд░ рд╢ाрдИрд╕्рддा рдЦां рдиे рдкुрд░्рддрдЧाрд▓िрдпों рдХो рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╕ोрдирдж्рд╡ीрдк (рдмंрдЧाрд▓ рдХी рдЦाреЬी рдоें рд╕्рдеिрдд рдПрдХ рдж्рд╡ीрдк) рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा 1689 рдИ. рдХो рд╢рдо्рднाрдЬी (рдж्рд╡िрддीрдп рдорд░ाрдаा рдЫрдд्рд░рдкрддि) рдХा рдХрдд्рд▓ рдХрд░рдХे рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдиे рд╢िрд╡ाрдЬी рдж्рд╡ाрд░ा рд╕्рдеाрдкिрдд рдорд░ाрдаा рд░ाрдЬ्рдп рдХो рдоुреЪрд▓ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдЕрдзीрди рдХрд░ рд▓िрдпा. рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ 1689 рдИ. рддрдХ рдоुреЪрд▓ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдкрдиे рдЪрд░рдоोрдд्рдХрд░्рд╖ рдкрд░ рдеा, рд▓ेрдХिрди рдиिрд░ंрддрд░ рднाрдЧрджौреЬ рд╡ рдпुрдз्рдж рдХे рдХाрд░рдг рд╡рд╣ 1705 рдИ. рдоें рдмीрдоाрд░ рдкрдж рдЧрдпा рдЕंрддрддः 1707 рдоें рдЙрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдпी. рдЙрд╕рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें рджрд░рдмाрд░ рдоें рдиृрдд्рдп рд╡ рд╕ंрдЧीрдд рдмंрдж рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рдеा. рдЙрд╕рдиे рд╣िрди्рджुрдУ рдкрд░ рддीрд░्рде рдХрд░ рд▓рдЧाрдпा рддрдеा рд╕рддी-рдк्рд░рдеा рдкрд░ рдк्рд░рддिрдмрди्рдз рд▓рдЧाрдпा рдЙрд╕рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें 1668 рдИ. рд╕े рд╣िрди्рджू рдд्рдпौрд╣ाрд░ों рдХो рдордиाрдпे рдЬाрдиे рдкрд░ рдк्рд░рддिрдмрди्рдз рд▓рдЧा рджिрдпा рдЧрдпा рдЗрд╕рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЙрд╕рдиे рд╣िрди्рджुрдУं рдкрд░ рдкुрдиः рдЬрдЬिрдпा рдХрд░ рд▓рдЧाрдпा рддрдеा рд╕िрдХ्рдЦों рдХे рдирд╡ें рдЧुрд░ु рдХी рд╣рдд्рдпा рдХрд░рд╡ाрдИ.

Share:

рдоुрдЧрд▓рдХाрд▓ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ - рдЕрдХрдмрд░, рдЬрд╣ांрдЧीрд░ рддрдеा рдиूрд░рдЬрд╣ाँ


рдоुрдЧрд▓рдХाрд▓ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ 


рдЕрдХрдмрд░ – рднाрд░рддीрдп рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдЕрдХрдмрд░ рдорд╣ाрди рд╢ाрд╕рдХों рдоें рд╕्рдеाрди рд░рдЦрддा рд╣ै рдЙрд╕рдХा рдЬрди्рдо 1542 рдХो рдЕрдорд░рдХोрдЯ рдХे рд░ाрдЬा рд╡ीрд░рд╕ाрд▓ рдХे рдорд╣рд▓ рдоें рд╣ुрдЖ. рд╣ुрдоाрдпूं рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् 1556 рдоें рдЙрд╕े рджिрд▓्рд▓ी рдХी рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаाрдХрд░ рдЙрд╕рдХा рд░ाрдЬ्рдпाрднिрд╖ेрдХ рдХिрдпा рдЧрдпा. рдмैрд░рдордЦां рдЙрд╕рдХा рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдХ рдеा. 1556 рдоें рдкाрдиीрдкрдд рдХी рдж्рд╡िрддीрдп рд▓реЬाрдИ рдоें рдЙрд╕рдиे рд╣ेрдоू рдХो рдкрд░ाрд╕्рдд рдХिрдпा.
1556 рд╕े 1560 рдХी рдЕрд╡рдзि рдмैрд░рдордЦां рдХे рдк्рд░рднुрдд्рд╡ рдХा рд╕рдордп рдеा, рдЬрдмрдХि 1560 рд╕े 1564 рддрдХ рдкрд░्рджा рд╕рд░рдХाрд░ рдеी. 1564 рдХे рдмाрдж рд╣ी рдЕрдХрдмрд░ рд╕рдд्рддा рдХा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдиे рдХी рд╕्рдеिрддि рдоें рдЖ рдкाрдпा рдЙрд╕рдиे 1563 рдоें рд╣िрди्рджुрдУं рдкрд░ рд╕े рддीрд░्рде рдпाрдд्рд░ा рдХрд░ рд╣рдЯाрдпा.

1564 рдоें рдЙрд╕рдиे рд╣िрди्рджुрдУं рдкрд░ рд╕े рдЬрдЬिрдпा рдХрд░ рд╣рдЯाрдХрд░ рдПрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдХाрд░्рдп рдХिрдпा. рдЕрдХрдмрд░ рдиे рд╕рд╣िрд╖्рдгु рдзाрд░्рдоिрдХ рдиीрддि рдХो рдЪрд▓ाрдпा. 1575 рдоें рдЗрдмाрджрддрдЦाрдиा рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी, рдЬрд╣ाँ рдзाрд░्рдоिрдХ рд╡ाрдж-рд╡िрд╡ाрдж рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рдеा. 1576 рдоें рдЙрд╕рдХे рдирд╡рд░рдд्рди рдоें рд╕े рдПрдХ рдоाрдирд╕िंрд╣ рдиे рд╣рд▓्рджी рдШाрдЯी рдХे рдоैрджाрди рдоें рдоेрд╡ाреЬ рдХे рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХो рдкрд░ाрд╕्рдд рдХिрдпा. 1582 рдоें рдЕрдХрдмрд░ рдиे ‘рджींрди-рдП-рдЗрд▓ाрд╣ी’ рдзрд░्рдо рдЪрд▓ाрдпा. 1601 рдоें рдЕрдХрдмрд░ рдХी рдЕंрддिрдо рд╡िрдЬрдп рдЕрд╕ीрд░рдЧреЭ рдкрд░ рдеी. 1605 рдоें рдЙрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдпी. рдЕрдХрдмрд░ рдХे рджрд░рдмाрд░ рдоें рдХुрд▓ 9 рд░рдд्рди рдеे рдЬो рдХी рдЙрд╕рдХे рджрд░рдмाрд░ рдХो рд╕ुрд╢ोрднिрдд рдХрд░рддे рдеे – рдмीрд░рдмрд▓, рдЕрдмुрд▓ рдлрдЬрд▓, рдЯोрдбрд░рдорд▓, рдлैрдЬी, рднрдЧрд╡ाрдирджाрд╕, рд░ाрдЬा рдоाрдирд╕िंрд╣, рдЕрдм्рджुрд░्рд░рд╣ीрдо рдЦाрдирдЦाрдиा, рд╣рдХीрдо рд╣рдХाрдо рд╡ рдоुрд▓्рд▓ा рджो рдк्рдпाрдЬा рдпे рд╕рднी рдЕрдХрдмрд░ рдХे 9 рд░рдд्рди рдеे.

рдЬрд╣ांрдЧीрд░ – рдЬрд╣ांрдЧीрд░ рдХा рдЬрди्рдо 1569 рдоें рдлрддेрд╣рдкुрд░ рд╕ीрдХрд░ी рдоें рд╣ुрдЖ рдеा. рдЗрд╕рдХी рдоाँ рдЬрдпрдкुрд░ рдХी рд░ाрдЬрдХुрдоाрд░ी рдорд░ीрдпрдо рдеी. рдЕрдХрдмрд░ рдХी рдо्рд░рдд्рдпु рдХे рдкूрд░्рд╡ рд╣ी 1599 рдоें рдЬрд╣ांрдЧीрд░ (рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдиाрдо рд╕рд▓ीрдо) рдиे рдЙрд╕рдХे рдЦिрд▓ाрдл рд╡िрдж्рд░ोрд╣ рдХрд░ рджिрдпा рдЗрд╕рдХे рд╡िрдж्рд░ोрд╣ рдХाрд▓ рдоें рдЕрдХрдмрд░ рдиे рд╕рд▓ीрдо рдХे рдкुрдд्рд░ рдЦुрд╕рд░ो рдХो рдЙрддрд░ाрдзिрдХाрд░ी рдмрдиाрдиे рдХा рдиिрд╢्рдЪрдп рдХिрдпा, рдкрд░рди्рддु 1604 рдоें рд╕рд▓ीрдо рдХो рдХ्рд╖рдоा рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा. рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ 1605 рдоें рдЕрдХрдмрд░ рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рд╕рд▓ीрдо рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаा рдФрд░ рдиूрд░рджीрди рдоुрд╣рдо्рдордж рдЬрди्рд╣ाрдЧीрд░ рдиे рдЧाрдЬी рдХी рдЙрдкाрдзि рдзाрд░рдг рдХी. рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдпрдоुрдиा рдХे рдХिрдиाрд░े рдкрд░ рдПрдХ рд╕्рдеाрди рд╕े рдЖрдЧрд░ा рдХ्рдХिрд▓ा рдХे рд╢ाрд╣्рдмुрд░्рдЬ рддрдХ рдШंрдЯिрдпाँ рд▓рдЧी рд╣ुрдИ рдПрдХ рд╕्рд╡рд░्рдг рдЬंрдЬीрд░ рд▓рдЧा рджी рдЬिрд╕рд╕े рди्рдпाрдп рдк्рд░ाрд░्рдеी рдШंрдЯी рдмрдЬाрдХрд░ рд╕ीрдзे рд╣ी рд╕рдо्рд░ाрдЯ рд╕े рди्рдпाрдп рдпाрдЪрдиा рдХрд░ рд╕рдХрддा рдеा. рдЬрд╣ांрдЧीрд░ рдХे рдкुрдд्рд░ рдЦुрд╕рд░ो рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрдж्рд░ोрд╣ рдХрд░рдиे рд╡ рд╕िрдХ्рдЦों рдХे рдЧुрд░ु рдЕрд░्рдЬुрдирджेрд╡ рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рджिрдП рдЬाрдиे рдкрд░ рдХुрдкिрдд рд╣ोрдХрд░ рдЬрд╣ांрдЧीрд░ рдиे рдЧुрд░ु рдЕрд░्рдЬुрдирджेрд╡ рдХो рдХैрдж рдХрд░ рд▓िрдпा рддрдеा рдоृрдд्рдпु рджंрдб рджे рджिрдпा.

рдиूрд░рдЬрд╣ाँ – рдиूрд░рдЬрд╣ाँ рдПрдХ рдЕрдлрдЧाрди рдЧिрдпाрд╕рдмेрдЧ рдХी рдкुрдд्рд░ी рдеी рдЬो рдЕрдХрдмрд░ рдХे рдХाрд▓ рдоें рднाрд░рдд рдЖрдпा рдеा. рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рдиे 1611 рдоें рдиूрд░рдЬрд╣ाँ рд╕े рд╡िрд╡ाрд╣ рдХिрдпा. рдиूрд░рдЬрд╣ाँ рдЕрдиिрдж्рдз рд╕ौрди्рджрд░्рдп рд╕े рдпुрдХ्рдд рдПрдХ рдоेрдзाрд╡ी рдорд╣िрд▓ा рдеी. рд╡рд╣ рдлाрд░рд╕ी рдоें рдкрдж्рдп рд░рдЪрдиा рднी рдХрд░рддी рдеी. рдиूрд░рдЬрд╣ाँ рдХी рдоाँ рдЕрд╕्рдордд рдмेрдЧрдо рдЧुрд▓ाрдм рд╕े рдЗрдд्рд░ рдиिрдХाрд▓рдиे рдХी рд╡िрдзि рдХी рдЖрд╡िрд╖्рдХ्рдд्рд░ी рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ा. рдиूрд░рдЬрд╣ाँ рдиे рд░ाрдЬрджрд░рдмाрд░ рдоें рдПрдХ рдЧुрдЯ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░ рд▓िрдпा рдеा рдЗрд╕ рдЧुрдЯ рдоें рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рдХा рдкुрдд्рд░ реЩुрд░्рд░рдо (рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ) рднी рдеा.
рд╕рди 1627 рдХो рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдпी рдЙрд╕े рд▓ाрд╣ौрд░ рдХे рдиिрдХрдЯ рджрдлрдиाрдпा рдЧрдпा. рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें рдЪिрдд्рд░рдХрд▓ा рдЕрдкрдиे рдЪрд░рдо рд╕ीрдоा рдкрд░ рдеी. рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬ рдпाрдд्рд░ी рд╣ाрдХिंрд╕ рд╡ рдеाрдорд╕ рд░ो рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рдХे рджрд░рдмाрд░ рдоें рдЖрдпे рдеे.

Share:

рдоुреЪрд▓ рд╡ंрд╢ - рдоुрдЧрд▓рдХाрд▓ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд - рдмाрдмрд░, рд╣ुрдоाрдпूँ рддрдеा рд╢ेрд░рд╢ाрд╣


рдоुреЪрд▓ рд╡ंрд╢ (1526-1707 рдИ.)



рднाрд░рдд рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдоुрдЧрд▓рд╡ंрд╢ рдХा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╕्рдеाрди рд╣ै рдЗрд╕рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдмाрдмрд░ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдХी рдЧрдпी.

рдмाрдмрд░ – рдмाрдмрд░ рдХा рдЬрди्рдо 1483 рдоें рд╣ुрдЖ рдЗрд╕рдХे рдкिрддा рдЙрдо्рд░рд╢ेрдЦ рдоिрд░्рдЬा рдлрд░рдЧрдиा (рддुрд░्рдХिрд╕्рддाрди рдХा рдПрдХ рднाрдЧ) рдХे рд╢ाрд╕рдХ рдеे рдЙрдирдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् 1494 рдоें рд╡рд╣ рдлрд░рдЧрдиा рдХी рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаा. 1504 рдоें рдЙрд╕рдиे рдХाрдмुрд▓ рдоें рдЕрдкрдиे рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा. 1519 рдоें рдЙрд╕рдиे рднाрд░рдд рдХी рддрд░рдл рд░ुрдЦ рдХрд░рдиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा. 1526 рдоें рдкाрдиीрдкрдд рдХे рдк्рд░рдердо рдпुрдз्рдж рдоें рдЙрд╕рдиे рдЗрдм्рд░ाрд╣िрдо рд▓ोрджी рдХो рд╣рд░ाрдпा рд╡ рднाрд░рдд рдоें рдоुрдЧрд▓рд╡ंрд╢ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдЗрд╕ рдпुрдз्рдж рдоें рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рддोрдкों рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣ुрдЖ. рдмाрдмрд░ рдХा рдЕрдЧрд▓ा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдпुрдз्рдж 16 рдоाрд░्рдЪ 1527 рдХो рдЦाрдирд╡ा рдХे рдоैрджाрди рдоें рд▓реЬा рдЧрдпा рдЬрд╣ां рд░ाрдЬрдкूрддो рдХी рд╕ेрдиा рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд╕ंрдЧ्рд░ाрдо рд╕िंрд╣ рдХे рдиेрддृрдд्рд╡ рдоें рдкрд░ाрдЬिрдд рд╣ो рдЧрдпी 1528 рдоें рдЪंрджेрд░ी рдкрд░ рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рдоेрджिрдиी рд░ाрдп рдХो рд╣рд░ाрдпा. рдмाрдмрд░ рд╡ рдЕрдлрдЧाрдиों рдХे рдмीрдЪ 1529 рдиे рдШрдШ्рдШрд░ рдХा рдпुрдз्рдж рд╣ुрдЖ, рдЬिрд╕рдоे рдмाрдмрд░ рдХी рд╡िрдЬрдп рд╣ुрдИ 1530 рдоें рдмाрдмрд░ рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдпी. рдЙрд╕рдХी рдХрдм्рд░ рдХाрдмुрд▓ рдоें рд╣ै. рдЙрд╕рдиे рдЕрдкрдиी рдЖрдд्рдордХрдеा рд▓िрдЦी рд╣ै ‘рддुрдЬुрдХ-рдП-рдмाрдмрд░ी’ рдЬो рдХी рддुрд░्рдХी рдоें рд▓िрдЦी рдЧрдпी рд╣ै.

рд╣ुрдоाрдпूँ – рдирд╕ीрд░ूрдж्рджीрди рдоुрд╣рдо्рдордж рд╣ुрдоाрдпूं рдХा рдЬрди्рдо 6 рдоाрд░्рдЪ 1508 рдХो рдХाрдмुрд▓ рдоें рд╣ुрдЖ рдеा. рдмाрдмрд░ рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдмाрдж рд╡рд╣ рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаा.1530 рдоें рд╣ुрдоाрдпूं рдиे рдХाрд▓िрди्рдЬрд░ рдХे рдХिрд▓े рдкрд░ рдШेрд░ा рдбाрд▓ा, рдкрд░рди्рддु рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рдкूрд░्рд╡ рд╣ी рдШेрд░ा рдЙрдаा рд▓िрдпा. 1532 рдоें рджौрд░ा рдХे рдпुрдз्рдж рдоें рдЕрдлрдЧाрдиों рдХो рдкрд░ाрдЬिрдд рдХिрдпा. рдЬूрди 1532 рдоें рдЪौрд╕ा рдХे рдирдЬрджीрдХ рд╣ुрдИ рд▓реЬाрдИ рдоें рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ рдиे рд╣ुрдоाрдпूं рдХो рдмुрд░ी рддрд░рд╣ рдкрд░ाрдЬिрдд рдХिрдпा. рдлिрд░ 1540 рдоें рдХрдиौрдЬ्рдЬ (рдмिрд▓рдЧ्рд░ाрдо) рдХे рдпुрдз्рдж рдХे рдмाрдж рд╣ुрдоाрдпूं рдкрд░ाрдЬिрдд рд╣ुрдЖ.

рдЗрд╕рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рд╣ुрдоाрдпूं рдХो рджेрд╢ рдЫोреЬрдиा рдкреЬा. рдмाрдж рдоें рдИрд░ाрди рдХे рд╢ाрд╣ рдХी рдорджрдж рд╕े рдкुрдиः рд╣ुрдоाрдпूं рдЕрдкрдиे рдЦोрдпे рд░ाрдЬ्рдп рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд╣ो рд╕рдХा. 1555 рдоें рдЙрд╕рдиे рджिрд▓्рд▓ी рдкрд░ рдХрдм्реЫा рдХिрдпा рд╕рди 1556 рдХो рджिрд▓्рд▓ी рдоें рдЕрдкрдиे рджीрди-рдП-рдкрдиाрд╣ рдкुрд╕्рддрдХाрд▓рдп рдХी рд╕ीрдвिрдпों рд╕े рдЧिрд░ рдЬाрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╣ुрдоाрдпूं рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдпी.

рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ – рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ рдХा рдЬрди्рдо 1472 рдоें рд╣ुрдЖ рдЗрд╕рдХे рдкिрддा рд╣рд╕рди рдЦां рд╕ाрд╕ाрд░ाрдо рдХे рдЬाрдЧीрд░рджाрд░ рдеे рдЗрд╕рдиे рдХुрдЫ рд╕рдордп рддрдХ рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХी рдЬाрдЧीрд░ рдХी рджेрдЦрд░ेрдЦ рдоें рдорджрдж рдХी рдХुрдЫ рджिрдиों рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдмाрдмрд░ рдХी рд╕ेрд╡ा рдоें рднी рд░рд╣ा рдмिрд╣ाрд░ рдХे рдиुрд╣ाрдиी рд╢ाрд╕рдХ рдмрд╣ाрд░ рдЦां рд▓ोрд╣ाрдиी рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдпी рддो рдзीрд░े-рдзीрд░े рдпрд╣ाँ рдХे рд╢ाрд╕рди рдкрд░ рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ рдХा рдиिрдпंрдд्рд░рдг рд╣ो рдЧрдпा 1534 рдоें рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ рдиे рд╕ूрд░рдЬрдЧреЭ рдХे рдпुрдз्рдж рдоें рдмंрдЧाрд▓ рдХे рд╢ाрд╕рдХ рдХो рдкрд░ाрдЬिрдд рдХिрдпा. 1938 рдоें рд░ोрд╣рддाрд╕рдЧреЭ рдХे рдХिрд▓े рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХिрдпा.

1539 рдоें рдк्рд░рд╕िрдз्рдж рдЪौрд╕ा рдХे рдпुрдж्рдз рдоें рд╣ुрдоाрдпूं рдХो рдкрд░ाрдЬिрдд рдХिрдпा. 1540 рдоें рдЕंрддिрдо рд░ूрдк рд╕े рдХрдиौрдЬ्рдЬ рдХे рдпुрдз्рдж рдоें рд╣ुрдоाрдпु рдХो рдкрд░ाрдЬिрдд рдХिрдпा рдФрд░ рджिрд▓्рд▓ी рдкрд░ рдЕрдкрдиा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा. 1545 рдоें рдХाрд▓िंрдЬрд░ рдЕрднिрдпाрди рдХे рджौрд░ाрди рдмाрд░ूрдж рдоें рдЖрдЧ рд▓рдЧ рдЬाрдиे рдХी рд╡рдЬрд╣ рд╕े рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдпी. рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ рдиे рд▓ाрд╣ौрд░ рд╕े рдмंрдЧाрд▓ рддрдХ рдПрдХ рд╕рдбрдХ рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рд╡ाрдпा, рдЬिрд╕рд╕े рдЖрдЬ рдЬी.рдЯी. рд░ोрдб рдХрд╣ा рдЬाрддा рдЬाрддा рд╣ै. рджिрд▓्рд▓ी рдХा рдкुрд░ाрдиा рдХिрд▓ा, рд░ोрд╣рддाрд╕рдЧреЭ рдХा рдХिрд▓ा рдПрд╡ं рд╕ाрд╕ाрд░ाрдо рдоें рдЙрд╕рдХा рдордХрдмрд░ा рд╕्рдеाрдкрдд्рдп рдХे рдмेрд╣рддрд░ीрди рдирдоूрдиे рд╣ै. рдкрдж्рдоाрд╡рдд рдХे рд▓ेрдЦрдХ рдорд▓िрдХ рдоुрд╣рдо्рдордж рдЬाрдпрд╕ी рдЗрд╕ी рд╕рдордп рдоें рдеे рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ рдХे рдмाрдж рдЙрд╕рдХा рдкुрдд्рд░ рдЗрд╕्рд▓ाрдорд╢ाрд╣ рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаा, рд▓ेрдХिрди рдХुрдЫ рд╕рдордп рдмाрдж 1555 рдоें рд╣ुрдоाрдпु рдоें рдкुрдиः рджिрд▓्рд▓ी рдкрд░ рдХрдм्реЫा рдХрд░ рд▓िрдпा.



Share:

рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп - рдорд╣ाрди рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдХृрд╖्рдгрджेрд╡рд░ाрдп


рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп

рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рд╣рд░िрд╣рд░ рдПрд╡ं рдмुрдХ्рдХा рдиाрдордХ рджो рднाрдИрдпों рдж्рд╡ाрд░ा 1336 рдИ. рдоें рдХी рдЧрдИ. рд╕्рдеाрдкрдиा рдХे рдмाрдж рд╕े рд╣ी рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рд╡ рдЙрд╕рдХे рдкрдбौрд╕ी рд░ाрдЬ्рдп рдмрд╣рдордиी рдХा рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдиिрд░ंрддрд░ рдЪрд▓рддा рд░рд╣ा.

рдк्рд░рдердо рд╕ंрдШрд░्рд╖ 14рд╡ीं рд╢рддाрдм्рджी рдХे рдЙрддрд░ाрд░्рдз рдоें рдмрд╣рдордиी рд╢ाрд╕рдХ рдоोрд╣рдо्рдордж рдк्рд░рдердо рдФрд░ рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдХे рд╢ाрд╕рдХो рдмुрдХ्рдХा рдк्рд░рдердо рдФрд░ рд╣рд░िрд╣рд░ рдж्рд╡िрддीрдп рдХे рдмीрдЪ рд╣ुрдЖ. рдмुрдХ्рдХा рдк्рд░рдердо рдкрд░ाрдЬिрдд рд╣ुрдЖ рдХिрди्рддु рд╣рд░िрд╣рд░ рдж्рд╡िрддीрдп рдиे рдмрд╣рдордиी рд╕ेрдиाрдУ рдХो рдкрд░ाрдЬिрдд рдХिрдпा рдФрд░ рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдХी рдЙрдд्рддрд░ी рд╕ीрдоा рдХो рдХृрд╖्рдгा рдирджी рддрдХ рд╡िрд╕्рддृрдд рдХрд░ рджिрдпा.

14рд╡ीं рд╢рддाрдм्рджी рдХे рдЕंрддिрдо рдЪрд░рдг рдоें рдлिрд░ोрдЬрд╢ाрд╣ рдмрд╣рдордиी рдиे рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдкрд░ рдЖрдХ्рд░рдордг рдХिрдпा рдФрд░ рджेрд╡рд░ाрдп рдк्рд░рдердо рдХो рдкрд░ाрдЬिрдд рдХрд░ рд╕ंрдзि рдкрд░ рдмाрдз्рдп рдХिрдпा. рдХुрдЫ рд╕рдордп рдкрд╢्рдЪाрдд् рджेрд╡рд░ाрдп рдж्рд╡िрддीрдп рдиे рдмрд╣рдордиी рдкрд░ рдЪреЭाрдИ рдХрд░ рдХुрдЫ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा. рдЕрд╣рдирдж рдк्рд░рдердо рдиे 1425 рдИ. рдХे рдмाрдж рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдХी рд╕्рдеिрддि рдХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХिрдпा рдФрд░ рддेрд▓ंрдЧрдиा рдПрд╡ं рд░ाрдпрдЪूрд░ рджोрдЖрдм рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдмрд╣рдордиी рд╕рдд्рддा рдХो рд╕ुрдж्рд░реЭ рдХिрдпा.

15рд╡ीं рд╢рддрдм्рджी рдХे рдЕंрддिрдо рдЪрддुрд░्рдеांрд╢ рдоें рдорд╣рдоूрдж рдЧрд╡ां рдиे рдмрд╣рдордиी рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд╕्рдеिрддि рдХो рдкुрдиः рд╕рд░्рд╡ोрдкрд░ि рдХрд░ рджिрдпा. рдЙрд╕рдХी рдо्рд░рдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рдмрд╣рдордиी рдХा рд╡िрдШрдЯрди рдЖрд░рдо्рдн рд╣ो рдЧрдпा. рдЗрд╕рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдХрд░ рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдХे рд╢ाрд╕рдХ рдХृрд╖्рдгрджेрд╡рд░ाрдп (1509-29 рдИ.) рдиे рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдХा рдк्рд░рднुрдд्рд╡ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा. рдк्рд░рд╢िрдз рд╡िрджूрд╖рдХ рддेрдиाрд▓ीрд░ाрдо рдЙрди्рд╣ी рдХे рджрд░рдмाрд░ рдоें рдеा. 1565 рдИ. рдоें рдмрд╣рдордиी рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдШрдЯрдХों рдиे рдПрдХ рд╕ाрде рд╣ोрдХрд░ рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдкрд░ рдЪреЭाрдИ рдХрд░ рджी рдФрд░ рддाрд▓ीрдХोрдЯा рдХी рд▓рдбाрдИ (1565) рдЙрд╕े рдкрд░ाрдЬिрдд рдХрд░ рджिрдпा рддрдеा рд╡िрдЬрдпрдирдЧрд░ рдХे рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХा рдЕंрдд рдХрд░ рджिрдпा.

Share:

рд▓ोрджी рд╡ंрд╢ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рддрдеा рдкрддрди


рд╕ैрдп्рдпрдж рд╡ंрд╢

реЩिрдЬ्рд░ рдЦां рдиे рд╕ैрдп्рдпрдж рд╡ंрд╢ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдЗрд╕рдиे 1414 рдИ рд╕े 1421 рддрдХ рд╢ाрд╕рди рдХिрдпा реЩिрдЬ्рд░ рдЦां рдиे рди рддो рдХрднी рд╢ाрд╣ рдХी рдЙрдкाрдзि рдзाрд░рдг рдХी рдФрд░ рди рд╣ी рдЕрдкрдиे рдиाрдо рдХे рд╕िрдХ्рдХे рдЪрд▓ाрдпे
 рдоुрдмाрд░рдХрд╢ाрд╣ – 1421 -1434 рдИ –рдоें рдпрд╣ реЩिрдЬ्рд░ рдЦां рдХा рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ी рдеा рдЙрд╕рдиे рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рд╢ाрд╣ рдХी рдЙрдкाрдзि рдзाрд░рдг рдХी рд╡ рдЕрдкрдиे рдиाрдо рдХे рд╕िрдХ्рдХे рдЪрд▓ाрдпे рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рджो рд╢ाрд╕рдХ рдоुрд╣рдо्рдорджрд╢ाрд╣ рд╢ाрд╣ 1434 – 1444 рдИ рдФрд░ рдЕрд▓ाрдЙрджीрди рдЖрд▓рдорд╢ाрд╣ 1444 -1451 рдЕрдпोрдЧ्рдп рдеे рдЕрд▓ाрдЙрджीрди рдЖрд▓рдорд╢ाрд╣ рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдкрдиी рд╕्рд╡ेрдЪ्рдЫा рд╕े рджिрд▓्рд▓ी рдХा рдкрдж рдЫोреЬ рджेрдиे рдХे рдмाрдж 1451 рдИ рдоें рдмрд╣рд▓ोрд▓ рд▓ोрджी рдиे рдЙрд╕ рдкрд░ рдЕрдкрдиा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा рддрдеा рд▓ोрджिрд╡ंрд╢ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी.

рд▓ोрджी рд╡ंрд╢ - рдмрд╣рд▓ोрд▓ рдЦां 1451 -1489 –рдмрд╣рд▓ोрд▓ рдЦां рдЕрдлрдЧाрдиों рдХी рд▓ोрджी рдЬाрддि рдХा рдеा  рдЙрд╕рдиे рджिрд▓्рд▓ी рдоें рдк्рд░рдердо рдЕрдлрдЧाрди рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдиीрд╡ рдбाрд▓ी рд▓рдЧрднрдЧ 38 рд╡рд░्рд╖ рд╢ाрд╕рди рдХрд░рдиे рдкрд╢्рдЪाрдд् 1489 рдоें рдЙрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдИ  
                                                
рд╕िрдХрди्рджрд░ рд▓ोрджी - 1489 -1517 –рдмрд╣рд▓ोрд▓ рд▓ोрджी рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдмाрдж рдЙрд╕рдХा рджूрд╕рд░ा рдкुрдд्рд░ рдиिрдЬाрдо рдЦां 17 рдЬुрд▓ाрдИ 1489 рдХो рд╕ुрд▓्рддाрди рд╕िрдХрди्рджрд░ рд╢ाрд╣ рдХी рдЙрдкाрдзि рдзाрд░рдг рдХрд░ рд╕ुрд▓्рддाрди рдШोрд╖िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдЗрд╕рдиे рди्рдпाрдп рдк्рд░рдмंрдз рдХрд░рдиे рдоें рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдЪि рджिрдЦाрдИ рдЙрд╕рдиे рднूрдоि рдХी рдоाрдк рдХрд░ाрдпी рдФрд░ рдЙрд╕рдиे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рднूрдоि рдХ्рд░рд░ рдиिрдпрдд рдХрд░рдиे рдХा рдЖрджेрд╢ рджिрдпा рдЗрд╕рдХे рдЙрд╕рдиे рдк्рд░рдоाрдгिрдХ рдЧрдЬ рдЪрд▓ाрдпा рдЬो рдк्рд░ाрдп 30 рдЗंрдЪ рдХा рд╣ोрддा рдеा рдпрд╣ рд╕िрдХंрджрд░ी рдЧрдЬ рдХрд╣рд▓ाрдпा рдЙрд╕рдиे 1506 рдоें рдЖрдЧрд░ा рдирдЧрд░ рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рд╡ाрдпा 21 рдирд╡рдо्рдмрд░ 1517 рдХो рдЙрд╕рдХी рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдИ.

рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рд▓ोрджी (1517-1526 рдИ.) – рд╕िрдХंрджрд░ рдХी рдо्рд░рдд्рдпु рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рдЙрд╕рдХा рдЬ्рдпेрд╖्рда рдкुрдд्рд░ рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рд▓ोрджी 21 рдирд╡рдо्рдмрд░ 1517 рдИ. рдХो рдЖрдЧрд░ा рдоें рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаा. 20 рдЕрдк्рд░ैрд▓ 1526 рдИ. рдХो рдкाрдиीрдкрдд рдХे рдоैрджाрди рдоें рдЙрд╕рдХा рдмाрдмрд░ рд╕े рдпुрдз्рдж рд╣ुрдЖ рдЬिрд╕рдоे рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рд▓ोрджी рдХी рд╣ाрд░ рд╣ुрдИ рдФрд░ рд▓ोрджी рд╡ंрд╢ рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпा. рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рддрд░рд╣ рдХुрддुрдмुрдж्рджीрди рдРрдмрдХ рджिрд▓्рд▓ी рд╕рд▓्рддрдирдд рдХा рд╕ंрд╕्рдеाрдкрдХ рдеा рддрдеा рдЗрдм्рд░ाрд╣ीрдо рд▓ोрджी рджिрд▓्рд▓ी рд╕рд▓्рддрдирдд рдХा рдЕंрддिрдо рд╢ाрд╕рдХ рдеा.

Share:

Neno Technology - рдиेрдиो рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдХी рдЙрдкрдпोрдЧिрддा

рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рдмाрдЬाрд░ рдоें рдкैрда рдмрдиा рд▓ेрдиे рдХे рдмाрдж рдЕрдм рдиेрдиो рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдХे рдЙрдд्рдкाрджों рдиे рдЕрдм рднाрд░рддीрдп рдмाрдЬाрд░ों рдкрд░ рднी рдЕрдкрдиा рдХрдм्реЫा рдХрд░рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै । рд╣ाрд▓ांрдХि рднाрд░рддीрдп рдмाрдЬाрд░ों рдоें рдиैрдиो рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдХे рдЙрдд्рдкाрджों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдХाрдлी рдХрдо рд╣ै рд▓ेрдХिрди рднाрд░рддीрдп  рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ рднी рдЕрдм рдЗрд╕ рдХाрд░्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рд╢ोрдз рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЬुрдЯ рдЧрдП рд╣ै । реЮिрд▓рд╣ाрд▓ рдЕрдЧрд░ рджेрдЦ рдЬाрдпे рддो рдиेрдиो рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдЪिрдХिрдд्рд╖ा рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдЙрдж्рдпोрдЧ рдЖрджि рд╕рднी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ो рдоें рдЕрдкрдиी рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рднूрдоिрдХा рдЕрджा рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै ।

рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें :- 

рдиेрдиो рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдХा рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕рдордп рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдк्рд░рднाрд╡ рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рд╣ी рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै । рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдЗрд╕ рддрдХрдиीрдХ рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░ рдЧोрд▓्рдб рдкाрд░्рдЯिрдХрд▓ рдмैрдХ्рдЯीрд░िрдпा рдЯ्рдпूрдорд░ рд╕ेрд▓्рд╕ рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ै, рдЬो рдХैंрд╕рд░ рдХी рд╕рдоूрдЪी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рдмрджрд▓ рджेрдЧी । рдЗрд╕рд╕े рдЯ्рдпूрдорд░ рдХे рдЦрддрд░рдиाрдХ рддрдд्рдд्рд╡ рдХो рд╣ी рдирд╖्рдЯ рдХрд░ рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै । рдЗрд╕рдХे рдЖрд▓ाрд╡ा рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ рдРрд╕ी рдХрд▓ाрдИ рдШрдбी рдХे рд░ूрдк рдоें рдЗрд╕ рддрдХрдиीрдХ рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдоें рд▓рдЧे рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЖрдк рд╕рд╣рдЬ рд╣ी рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ рдХी рддрдоाрдо рдмिрдоाрд░िрдпों рдХा рдкрддा рд╕рд░рд▓рддा рд╕े рд▓рдЧा рдкाрдПंрдЧे ।  рд░ोрдЧ рдЙрдд्рдд्рдкрди्рди рд╣ोрддे рд╣ी рдЙрд╕рдХा рдкрддा рд▓рдЧ рдЬाрдиे рдФрд░ рдЗрд▓ाрдЬ рд╣ो рдЬाрдиे рд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдФрд╕рдд рдЖрдпु рдоें рд╡ृрдж्рдзि рд╣ोрдиा рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╣ै ।

рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें :

- рдЗрд╕ рдкрдж्рдзрддि рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рднी рдХाрдлो рдХ्рд░рди्рддिрдХाрд░ी рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд▓ाрдпा рд╣ै । рд╕ुрдкрд░ рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдХा рдиाрдо рддो рд╢ाрдпрдж рдЕрдкрдиे рд╕ुрдиा рд╣ी рд╣ोрдЧा । рдпрд╣ рдиेрдиो рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдХा рд╣ी рдПрдХ рдЕрдж्рднुрдд рдкрд░िрдгाрдо рд╣ै । рдмрд╕ рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдЖрдкрдХो рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдоें рдХрдиेрдХ्рдЯрд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдиैрдиोрд╡ाрдпрд░ рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдиा рд╣ोрддा рд╣ै । рдЗрд╕ рд╡ाрдпрд░ рдХे рд▓рдЧрддे рд╣ी рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдХी рдоेрдоोрд░ी резреж рд▓ाрдЦ рдЧुрдиा рдЬ्рдпाрджा рдмाрдж рдЬाрддी рд╣ै । рд╕ाрде рд╣ी рдЗрд╕ рддрдХрдиीрдХ рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдЕрдм рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдХी рдЪिрдк рдХे рд╕рд░्рдХिрдЯ рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рднी рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै । рдЬिрд╕рд╕े рдХी рдЕрди्рдп рдЪिрдк рдХे рдоुрдХाрдмрд▓े рдЗрд╕рд╕े рдЕрдЪ्рдЫेрдкрд░िрдгाрдо рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो । рдЗрд╕ рддрдХрдиीрдХ рдХे рдЙрджрдп рд╕े рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдЬрдЧрдд рдХो рдПрдХ рдирдИ рдЧрддि рдоिрд▓ी ।

рдЙрдж्рдпोрдЧ рдоें :- 

рдЗрд╕ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдпрд╣ рддрдХрдиीрдХ рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд▓ाрднрдк्рд░рдж рд╣ै рдЬैрд╕े рдЯिрдЯेрдиिрдпрдо рдбाрдИ рдСрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдкेंрдЯ । рдпрджि рдЗрд╕े рдиेрдиो рдордЯेрд░िрдпрд▓ рдмрдиाрдХрд░ рдкेंрдЯ рдоें рдоिрд▓ा рджिрдпा рдЬाрдпे рддो рдЙрд╕рдХी рдЪрдордХ рдФрд░ рд╣ाрд░्рдбрдиेрд╕ рдФрд░ рднी рдЕрдзिрдХ рдмреЭ рдЬाрдПрдЧी । рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рддैрдпाрд░ рдкेंрдЯ рдЕंрддा рд╕ाрдоाрди्рдп рдкेंрдЯ рдХे рдоुрдХाрдмрд▓े рдЬ्рдпाрджा рджिрди рдЪрд▓рддा рд╣ै । рдЗрд╕рдХे рдЖрд▓ाрд╡ा рдХрдкрдбा рдЙрдж्рдпोрдЧ рдоें рднी рдЗрд╕ рдкрдж्рдзрддि рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░ рдиैрдиोрдмेрд╕्рдб рдХ्рд▓ोрде्рд╕ рдмрдиाрдпे рдЬा рд░рд╣े рд╣ै । рдЗрд╕ рддрдХрдиीрдХ рдХे рдЙрдкрдпोрдЧ рд╕े рддैрдпाрд░ рдХрдкрдбे рдкрд╕ीрдиा рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рд╕ोрдЦ рд▓ेрддे рд╣ै । рдЗрддрдиा рд╣ी рдирд╣ीं, рдпрд╣ рдХрдкрдбा рдмाрдЬाрд░ рдоें рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдЕрди्рдп рдХрдкреЬों рдХे рдоुрдХाрдмрд▓े рдХрд╣ि рдЕрдзिрдХ рдЯिрдХाрдК рд╣ै
Share:

Recent Posts

Google Ads


Definition List

Popular Posts

Search

Labels

Blog Archive

Followers